Wspomnienie Matki Bożej Bolesnej. Poznaj historię tego święta

Dodano: 15 września 2022 8:23

Figura Matki Bożej przebitej siedmioma mieczami boleści w kościele św. Krzyża w Salamance Źródło: Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0 / Zarateman

"Oto Ten przeznaczony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, któremu sprzeciwiać się będą. A Twoją duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu".

Choć przy narodzinach Jezusa, Maryja jeszcze nie wiedziała jak będzie wyglądać jej życie jako Matki Syna Bożego, to jednak podczas ofiarowania w świątyni, rzeczywistość tę przepowiedział jej prorok Symeon. Ewangelista Łukasz odnotowuje te słowa: Oto Ten przeznaczony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, któremu sprzeciwiać się będą. A Twoją duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu (Łk 2, 34a. 35).

Jedno cierpienie – dwa święta

Kościół wspomina cierpienia Maryi, ponieważ Ona jako pokorna służebnica miała szczególny udział w Boskim dziele zbawienia świata. Przez wiele wieków w Kościele istniały dwa dni poświęcone cierpieniom Najświętszej Maryi Panny. Pierwszy to wspomnienie Matki Bożej Bolesnej, które obchodzono w piątek przed niedzielą palmową. 15 września przypadało zaś święto Siedmiu Boleści Maryi.

Wspomnienie Matki Bożej Bolesnej

Wspomnienie Matki Bożej Bolesnej po raz pierwszy wprowadzono w Niemczech. W 1423 r. w diecezji kolońskiej podjęto decyzję o świętowaniu "Współcierpienia Maryi dla zadośćuczynienia za gwałty, jakich dokonywali na kościołach katolickich husyci". Dokładnie tak niemieccy wierni nazwali to święto. Obchodzone było w piątek po trzeciej niedzieli wielkanocnej.

Na cały Kościół rozszerzyło się ono dopiero w 1727 roku za sprawą papieża Benedykta XIII. Przeniesiono również jego obchody na piątek przed Niedzielą Palmową.

Święto Siedmiu Boleści Maryi

W czasie święta Siedmiu Boleści Maryi, Matkę Jezusa czczono jako Matkę Bożą Bolesną i Królową Męczenników. W tym dniu wskazywano na najważniejsze etapy i momenty cierpienia w życiu Maryi.

Siedem Boleści Maryi:

1. Proroctwo Symeona
2. Ucieczka do Egiptu
3. Zgubienie Jezusa
4. Spotkanie z Jezusem na Drodze Krzyżowej
5. Ukrzyżowanie i śmierć Jezusa
6. Zdjęcie Jezusa z krzyża
7. Złożenie Jezusa do grobu

Po raz pierwszy cześć cierpieniom Matki Bożej oddali serwici. W XVII wieku święto zaczęło rozszerzać się na niektóre diecezje. W Kościele powszechnym przyjęło się ono dopiero w XIX wieku za pontyfikatu Piusa VII. Papież zdecydował wówczas, że święto Siedmiu Boleści Maryi będzie obchodzone w trzecią niedzielę września. Później papież Pius X przeniósł obchody tego święta na 15 września.

Warto zauważyć, że oba święta maryjne są podobne pod pewnymi względami do świąt Męki Pańskiej. Pierwsze – wspomnienie Matki Bożej Bolesnej – związane jest bezpośrednio z Wielkim Tygodniem. Drugie – Siedmiu Boleści Maryi – obchodzone jest tuż po święcie Podwyższenia Krzyża Świętego.

Święto, które obchodzone było przed Niedzielą Palmową zostało zniesione podczas ostatniej zmiany kalendarza liturgicznego. Zaś wspomnienie obchodzone 15 września przybrało nazwę "wspomnienia Matki Bożej Bolesnej".

Pieta i siedem mieczy

W sztuce Matkę Bożą Bolesną przedstawiano na trzy sposoby. Pierwszym z nich było umiejscowienie Maryi pod Krzyżem Chrystusa. Od XIV wieku niektórzy artyści przedstawiali Najświętszą Maryję Pannę w formie Piety, czyli trzymającą Jezusa zdjętego z krzyża na kolanach. Z czasem zaczęto przedstawiać Matkę Bożą z mieczem, który przebija Jej serce. Potem dodawano więcej mieczy, aż do siedmiu – symbolizujących siedem Boleści Maryi.

Na cześć Matki Bożej Bolesnej powstał również hymn Stabat Mater. Współcierpienie Maryi podczas Męki Chrystusa obecne jest również w polskim nabożeństwie Gorzkich Żali.

Modlitwy za wstawiennictwem Matki Bożej Bolesnej

Wśród popularnych modlitw można wymienić m.in. Nowennę do Matki Bożej Bolesnej lub Godzinki o Matce Bożej Bolesnej. Jednak na szczególną uwagę zasługuje Koronka do Siedmiu Boleści Maryi. Matka Boża upomniała się o to nabożeństwo podczas objawień w Kibeho w Rwandzie w latach 1981-1983. W maju 1982 roku Maryja miała powiedzieć do jednej z widzących: To o co was proszę, to pokuta. Chcę jedynie skruchy. Jeżeli będziecie odmawiać Koronkę do Siedmiu Boleści, rozważając ją, otrzymacie moc, by naprawdę żałować. Dziś wielu ludzi w ogóle nie umie prosić o przebaczenie. Nadal krzyżują mego Syna. Dlatego chciałam was przestrzec. Proszę cię powiedz o tym całemu światu.

Objawienia w Rwandzie zostały zatwierdzone w 2001 roku, jednak sama Koronka do Siedmiu Boleści Maryi jest dużo starsza. Została zatwierdzona przez papieża Benedykta XIII już w 1724 roku.

Koronka do Siedmiu Boleści Maryi

P. Matko Bolesna, porusz serce moje.
W. Abym w boleści umiał wniknąć Twoje.

Boleść pierwsza: Proroctwo Symeona
Starzec Symeona przepowiada Maryi, że duszę Jej przeszyje miecz. A stanie się to dlatego, że jej Synowi, będą się niektórzy sprzeciwiać. Owocem tajemnicy jest poddanie się woli Bożej, jak Maryja.