Georg Gänswein urodził się 30 lipca 1956 r. w Riedern am Wald w południowym Schwarzwaldzie. W 1976 r. wstąpił do Collegium Borromaeum – wyższego seminarium duchownego swej rodzinnej diecezji we Fryburgu Bryzgowijskim. Studiował teologię katolicką i filozofię w latach 1976-1979 na tamtejszym uniwersytecie oraz w latach 1979-1980 na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Święcenia kapłańskie przyjął 31 maja 1984 r. Następnie spędził dwa lata jako wikariusz w Oberkirch (Badenia).
W październiku 1986 r. został skierowany na studia podyplomowe z prawa kanonicznego na Uniwersytecie Monachijskim. Od 1988 r. ks. Gänswein był asystentem akademickim Winfrieda Aymansa, a po ukończeniu studiów prawa kanonicznego i uzyskaniu licencjatu kanonicznego od 1989 r. był także sędzią w Sądzie Metropolitalnym Archidiecezji Monachium i Freising. Był również aktywny w duszpasterstwie. W 1993 r. uzyskał tytuł doktora prawa kanonicznego.
W 1994 r. arcybiskup Fryburga Bryzgowijskiego Oskar Saier mianował go wikariuszem katedralnym i swoim osobistym doradcą. W 1995 r. ówczesny kardynał prefekt Antonio María Javierre Ortas powołał go do Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. W 1996 r., na prośbę ówczesnego prefekta kardynała Josepha Ratzingera, przeniósł się do Kongregacji Nauki Wiary. Ks. Gänswein wykładał również prawo kanoniczne na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie.
Abp Gänswein sekretarzem papieża Benedykta XVI
W 2000 r. papież Jan Paweł II przyznał mu honorowy tytuł kapelana Jego Świątobliwości (Monsignor). W 2003 roku został prywatnym sekretarzem kardynała Ratzingera i zastąpił w tej roli ks. Josefa Clemensa. Towarzyszył kardynałowi Ratzingerowi podczas konklawe w 2005 r. Po wyborze kard. Ratzingera na papieża 19 kwietnia 2005 r. ks. Gänswein pozostał jego prywatnym sekretarzem. W dniu 28 stycznia 2006 r. papież Benedykt XVI nadał mu tytuł Prałata Honorowego Jego Świątobliwości.
W dniu 7 grudnia 2012 r. Benedykt XVI mianował go arcybiskupem tytularnym Urbs Salvia i prefektem Prefektury Domu Papieskiego. Został konsekrowany na biskupa przez Benedykta XVI w dniu 6 stycznia 2013 r. w Bazylice Świętego Piotra; współkonsekratorami byli ówczesny kardynał sekretarz stanu Tarcisio Bertone SDB i kardynał Zenon Grocholewski. Z tej okazji Gänswein wybrał motto Testimonium perhibere veritati („Dać świadectwo prawdzie").
Po rezygnacji Benedykta XVI z urzędu 28 lutego 2013 r., abp Gänswein początkowo pozostał prefektem Domu Papieskiego. Papież Franciszek potwierdził go na tym urzędzie 31 sierpnia 2013 r. Nadal był także prywatnym sekretarzem Benedykta XVI i mieszkał z nim w klasztorze Mater Ecclesiae w Ogrodach Watykańskich.
Zawieszony przez Franciszka w tajemniczych okolicznościach
Papież Franciszek zawiesił go jako prefekta Domu Papieskiego w lutym 2020 roku. (Oficjalnie ustąpił z tego stanowiska w 2023 r.) Tłem tego mogły być okoliczności związane z prezentacją książki kardynała Roberta Saraha na temat celibatu, w której wydrukowano esej Benedykta XVI, a emerytowany papież został podczas prezentacji fałszywie przedstawiony jako współredaktor.
W książce-wywiadzie "El Sucesor", opublikowanej w 2024 r. przez hiszpańskiego korespondenta watykańskiego Javiera Martíneza-Brocala, papież Franciszek skrytykował abp. Gänsweina za instrumentalizowanie Benedykta XVI w ostatnich latach jego życia, izolowanie go od świata zewnętrznego i próbę przeciwstawienia go Franciszkowi. Skrytykował również okoliczności towarzyszące publikacji wspomnień Gänsweina.
Wyjazd z Watykanu i powrót do Niemiec
Po śmierci Benedykta XVI, 12 stycznia 2023 roku ukazała się jego książka napisana wraz z Saverio Gaetą, zatytułowana "Tylko prawda", która ukazała się także w języku polskim. Abp Gänswein udzielił także licznych wywiadów, w których podkreślał znaczenie Benedykta XVI i dał wgląd w jego świat emocjonalny i intelektualny. Upublicznił ostatnie słowa Benedykta i wyznał, że wierzy w szybką beatyfikację.
Papież Franciszek przyjął abp. Georga Gänsweina na audiencji 9 stycznia 2023 r. 15 czerwca 2023 r. Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej opublikowało instrukcję papieża z 28 lutego 2023 r., odnoszącą się do zakończenia jego działalności jako prefekta Domu Papieskiego. 28 lutego 2023 r. Papież polecił abp. Gänsweinowi, aby tymczasowo powrócił do swojej rodzinnej diecezji Fryburga Bryzgowijskiego.
Czytaj też:
Papież Franciszek nakazał byłemu sekretarzowi Benedykta XVI opuścić Watykan