Te leki wydłużają życie

Katarzyna Pinkosz: Lekami, które są w polsce refundowane, lekarz może skutecznie leczyć chorego na cukrzycę typu 2?

Alicja Milczarczyk: Cukrzyca typu 2 to bardzo podstępne schorzenie, które długo może przebiegać bezobjawowo, a w tym czasie rozwijają się już powikłania, dotyczące układu sercowo-naczyniowego, nerek, oczu, nerwów, mózgu. Do rozwoju powikłań dochodzi również wówczas, gdy cukrzyca jest źle leczona. Przewlekłe powikłania cukrzycy nie tylko pogarszają jakość życia, lecz także są przyczyną inwalidztwa i zgonów; skracają długość życia nawet o 12 lat. Dlatego tak ważne są szybkie rozpoznawanie i skuteczne leczenie. Dysponujemy już lekami, które nie tylko skutecznie obniżają stężenie glukozy, lecz także zmniejszają ryzyko zgonu u chorych z cukrzycą typu 2 mających powikłania sercowo-naczyniowe. Niestety, te nowe preparaty nie mogą być zastosowane u każdego chorego, który wymaga takiego leczenia, ponieważ nie są refundowane.

Jak powinno się leczyć cukrzycę A.D. 2018?

Rekomendacje dotyczące leczenia cukrzycy corocznie są aktualizowane i publikowane w postaci zaleceń przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Opierają się na wynikach dużych wiarygodnych badań. Pierwszym etapem leczenia cukrzycy typu 2 jest modyfikacja stylu życia oraz stosowanie metforminy, która z uwagi na liczne korzyści metaboliczne zalecana jest na każdym etapie terapii. W przypadku złej tolerancji metforminy albo przeciwwskazań do jej stosowania mamy do wyboru leki z innych grup: pochodne sulfonylomocznika, leki inkretynowe, flozyny oraz pioglitazon. Cukrzyca ma przebieg postępujący, dlatego gdy stosowana na danym etapie terapia przestaje być skuteczna, należy zintensyfikować leczenie. Kolejnym etapem po monoterapii jest terapia doustna skojarzona lekami o odmiennym mechanizmie działania, a następnie insulinoterapia. Ważne, by nie opóźniać rozpoczęcia ani intensyfikacji leczenia cukrzycy, aby stale mieć chorobę pod kontrolą i nie dopuszczać do rozwoju powikłań.

Nowe leki niosą dodatkowe korzyści?

Nowoczesne leczenie cukrzycy ma na celu nie tylko normalizację stężenia glukozy, lecz także redukcję śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych. Od 10 lat każdy nowy lek stosowany w terapii cukrzycy typu 2 musi zostać przebadany pod kątem ryzyka sercowo- -naczyniowego. Niektóre z tych leków (z grupy agonistów receptora GLP-1, flozyn) mają udowodniony korzystny wpływ – redukują śmiertelność sercowo-naczyniową nawet o 22–38 proc. To bardzo dużo. PTD rekomenduje u pacjentów z chorobą układu sercowo- -naczyniowego, szczególnie po zawale serca, rozważenie w pierwszej kolejności zastosowania preparatów o udowodnionym korzystnym wpływie na ryzyko sercowo- naczyniowe, powodujących zmniejszenie częstości zgonów z przyczyn kardiologicznych. Niestety, ogromną barierą niepozwalającą na wypełnianie tego zalecenia jest brak refundacji.

Te leki powinny przyjmować szczególnie osoby z chorobami układu sercowo-naczyniowego?

Tak. Skuteczność tych leków została udowodniona w grupach pacjentów z cukrzycą typu 2 z powikłaniami sercowo-naczyniowymi. Jest to grupa chorych łatwa do identyfikacji. Refundacja nie musi obejmować wszystkich chorych. Osoby krótko chorujące, bez powikłań, mogą być skutecznie leczone preparatami z innych grup. Chorzy, u których doszło już do rozwoju powikłań sercowo-naczyniowych, powinni przyjmować leki, które wydłużą im życie.

Pojawiają się też nowe rodzaje insulin. Czy ich refundacja też byłaby ułatwieniem?

Pojawienie się nowych preparatów insuliny pozwoliło na poprawę kontroli glikemii oraz redukcję ryzyka hipoglikemii u wielu chorych z cukrzycą typu 1 i 2. Zawsze jednak pozostaje pewna grupa pacjentów, u których wyrównanie cukrzycy jest złe, mimo stosowanego leczenia. Chorzy ci są narażeni na rozwój przewlekłych powikłań. Nadzieję dają nowe terapie. Niedawno wprowadzono insulinę ultraszybko działającą, która błyskawicznie uwalnia się z miejsca podania, co pozwala na większą redukcję glikemii po posiłkowej w porównaniu ze stosowanym do tej pory szybko działającym analogiem insuliny ludzkiej. Ta nowa insulina nie jest w Polsce refundowana, co zdecydowanie ogranicza zastosowanie jej u chorych, u których dotychczasowe leczenie jest mało skuteczne.