Eksperci wskazują, że za spowolnienie odpowiadają przede wszystkim rosnąca niepewność gospodarcza i polityczna oraz trudniejsze warunki finansowania. Jednocześnie skala spadków różniła się regionalnie: inwestycje do USA i Kanady wzrosły, natomiast Europa odnotowała silne załamanie. W krajach rozwijających się aktywność inwestorów pozostała na podobnym poziomie jak rok wcześniej.
Sytuacja Polski wpisuje się w negatywny europejski trend. Napływ inwestycji bezpośrednich zmniejszył się w 2024 r. aż o ok. 55 proc. względem 2023 r. – znacznie mocniej niż w państwach rozwiniętych.
Tąpnięcie inwestycji w Polsce
Z danych NBP wynika, że napływ kapitału zagranicznego spadł ze 125,7 mld zł w 2023 r. do 56,5 mld zł w 2024 r. Udział inwestycji w PKB zmniejszył się z 3,7 proc. do 1,6 proc. Największą część stanowiły reinwestowane zyski (56,4 mld zł), natomiast saldo inwestycji dłużnych było ujemne z powodu spłat kredytów wobec nierezydentów. Najwięcej kapitału trafiło z Holandii (12,2 mld zł), Luksemburga (10 mld zł) i Niemiec (8,9 mld zł). Łączna wartość inwestycji zagranicznych w Polsce na koniec 2024 r. wyniosła 1,4 bln zł – o 1,4 proc. więcej niż rok wcześniej.
Jeśli uwzględnić kraj pochodzenia głównego inwestora w grupie kapitałowej, czołówkę tworzą Niemcy (265,4 mld zł), USA (121 mld zł) i Francja (114,1 mld zł). W pierwszej dziesiątce znalazła się także Polska dzięki inwestycjom realizowanym przez podmioty specjalnego przeznaczenia. Dochody zagranicznych firm z inwestycji w Polsce spadły do 135,2 mld zł, czyli o ok. 5 mld zł r/r. Udział tych dochodów w PKB obniżył się z 4,1 proc. do 3,7 proc., co NBP wiąże ze słabszą koniunkturą i spadkiem dochodowości przedsiębiorstw.
Polskie firmy ostrożniejsze za granicą
Odpływ polskiego kapitału za granicę również wyhamował, według szacunków NBP o 45 proc. Zainwestowano 14,7 mld zł, głównie w instrumenty dłużne oraz reinwestowane zyski. Najwięcej środków trafiło do Norwegii, Wielkiej Brytanii, Holandii i Czech. Z kolei ujemne salda odnotowano m.in. w Liechtensteinie, Rumunii i Francji.
Łączna wartość inwestycji polskich firm za granicą wzrosła do 164,5 mld zł. Największe aktywa znajdują się w Luksemburgu, Czechach, Wielkiej Brytanii i Niemczech. Dochody z tych inwestycji pozostały stabilne – 11,4 mld zł, z najwyższymi wpływami z Norwegii, Luksemburga i Holandii.
Czytaj też:
Polacy masowo inwestują w ten kruszec. W tym roku padnie rekordCzytaj też:
Bunt przeciwko Glapińskiemu? NBP reaguje na doniesienia mediów