Do Rzeczy na Forum Ekonomicznym: Nowoczesna medycyna czy styl życia

Już po raz drugi debata oksfordzka „Do Rzeczy” i Ministerstwa Zdrowia została uznana przez słuchaczy za jedną z najciekawszych w trakcie całego Forum Ekonomicznego. Kolejny raz drużyny przeciwników i obrońców tezy (tym razem była to: „Długość życia zależy tylko od nowoczesnej medycyny”) udowodniły, że o medycynie można mówić merytorycznie, z pasją, nie stroniąc przy tym od anegdoty i żartu. Debaty oksfordzkie „Do Rzeczy” na temat zdrowia – prowadzone przez redaktora naczelnego „Do Rzeczy” Pawła Lisickiego i red. Krzysztofa Jakubiaka – stały się już tradycją „Do Rzeczy”. Inspirujemy dość prowokacyjnymi tezami; eksperci dwoją się i troją, przedstawiając argumenty za i przeciw, a publiczność świetnie się bawi. Tak było i tym razem.

Tezie o najważniejszej roli nowoczesnej medycyny sprzeciwiała się drużyna ekspertów, której kapitanem był minister zdrowia prof. Łukasz Szumowski. Wspierali go prof. Piotr Czauderna (Narodowa Rada Rozwoju przy Prezydencie RP), prof. Tomasz Hryniewiecki (dyrektor Instytutu Kardiologii) i dr Grzegorz Juszczyk (dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny). Tezy broniła drużyna, której kapitanem był dr n. med. Radosław Sierpiński, p.o. prezesa Agencji Badań Medycznych. Wspierała go Julita Czyżewska (prezes PZU Życie), Jarosław Oleszczuk (prezes firmy Astra Zeneca Polska) i Robert Rusak (Polmed). – Nowoczesna medycyna jest ważna, jednak odpowiada tylko w 30 proc. za nasze zdrowie. O 70 proc. decyduje to, co jemy, jak się ruszamy, jak żyjemy, czy mamy poodbiednią sjestę, w czasie której czytamy dobrą książkę. Kto dziś pół godziny biegał lub jeździł na rowerze? Kto jadł 5 razy owoce i warzywa? – pytał minister Łukasz Szumowski. Prof. Piotr Czauderna opowiadał o efekcie Roseto, małego miasteczka z Pensylwanii, które zadziwiało świat małą liczbą zawałów serca. – Zaczęto badać, co o tym decyduje? Dieta: nie; czerwona wino: nie. Okazało się, że najważniejsze znaczenie miały więzi społeczne i wsparcie w populacji. Niestety po kilku latach zmienił się tryb życia tej społeczności i odsetek zawałów serca był taki sam jak w całych Stanach. Tak więc recepta jest prosta: trzeba kochać swoich bliskich i przyjaciół – mówił prof. Piotr Czauderna. Również prof. Tomasz Hryniewiecki, podkreślając rolę nowoczesnej medycyny i leków (profesor na debatę oksfordzką przyjechał prosto z kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Paryżu, podczas którego wiele mówiło się o nowoczesnym leczeniu), zaznaczył, że najbardziej nowoczesne leki nie pomogą bez zmiany stylu życia. Dr Grzegorz Juszczyk przypomniał, że akcja edukacyjna prowadzona w północnej Karelii, zmiana stylu życia i odżywiania (zamiana masła na oleje roślinne) spowodowała znaczny spadek śmiertelności z powodu choroby serca. – Nowoczesna medycyna jest ważna, ale wspólnie z naszymi bliskimi możemy więcej zrobić dla zdrowia – podkreślał dr Juszczyk.

Dr Radosław Sierpiński, jako szef Agencji Badań Medycznych, bronił nowoczesnej medycyny i technologii, bardzo szybko rozwijających się m.in. w najbliższej mu (z racji specjalizacji) kardiologii. Julita Czyżewska przypominała, że sztuczna inteligencja „zaczyna deptać lekarzom po piętach”, a w wielu przypadkach diagnozy wspomagane przez algorytmy SI mogą być nawet trafniejsze niż lekarzy. Jarosław Oleszczuk przypominał o nowoczesnych lekach w kardiologii, onkologii, pulmonologii, psychiatrii, które codziennie ocalają i zmieniają życie chorych. Robert Rusak opowiadał o nowoczesnych technologiach, bez których życie chorych byłoby znacznie trudniejsze. – Nikt nie chciałby dziś mieć drewnianych zębów zamiast nowoczesnych implantów ani żeby zdejmować mu zaćmę krzemieniem – podsumował z humorem przekaz drużyny obrońców tezy dr Radosław Sierpiński. Przeciwnicy tezy rewanżowali się anegdotami o roli czerwonego wina, poobiedniej sjesty i restrykcyjnego trybu życia (całość debaty można obejrzeć na stronie dorzeczy.pl/forum-ekonomiczne).

Medycyna stylu życia

W „Do Rzeczy” odbyła się też debata na temat leków (relacja na następnych stronach) oraz na temat nowoczesnej profilaktyki XXI wieku: co zrobić, żebyśmy zaczynali dzień od roweru lub gimnastyki, jedli 5 razy dziennie warzywa i owoce, znajdowali czas na relaks z przyjaciółmi, wierzyli autorytetom medycznym? Pojawiło się wiele ciekawych pomysłów: prof. Piotr Jankowski (Polskie Towarzystwo Kardiologiczne) zaapelował, żeby strefa Forum Ekonomicznego w Krynicy od przyszłego roku była wolna od dymu tytoniowego, a na stoiskach można było częściej częstować się owocami i warzywami. Prof. Henryk Skarżyński namawiał, by w akcjach profilaktycznych pamiętać o solidarności pokoleniowej, a wnuczek namawiał dziadka do badań. Minister Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny, przekonywał, jak ważne są szczepienia walka z fake-newsami. Zalecał, by co rano śledzić znakomicie prowadzone media społecznościowe GIS, a także profile profesorów kardiologii (m.in. prof. Piotra Jankowskiego), na których pojawia się wiele informacji dotyczących zdrowego stylu życia. O tym, jak walczyć z fake-newsami dotyczących szczepień, opowiadał też Jakub Szulc, ekspert ochrony zdrowia EY i były wiceminister zdrowia.

Ciekawy pomysł, jak przypominać o badaniach profilaktycznych, miał Szymon Chrostowski z Fundacji Wygrajmy Zdowie: zaproponował wysyłanie sms-owych alertów przypominających o badaniach (na wzór alertów pogodowych). Inż. Tomasz Nasiłowski, prezes InPhoTech przekonywał, że w profilaktyce XXI wieku świetnie mogą sprawdzić się nowe technologie… światłowodowe. Wiceminister zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko przekonywała że skuteczne będą działania systemowe poprawiające profilaktykę – m.in. wchodząca właśnie w życie ustawa o medycynie szkolnej gwarantująca, że w każdej szkole będzie gabinet pielęgniarski i opieka stomatologiczna.

Eksperci zdradzili, jak zasady zdrowego stylu wprowadzają w swoim życiu – minister Szczurek-Żelazko jeździ na nartach i codziennie stara się znaleźć czas na chodzenie z kijkami, prof. Skarżyński gra w piłkę nożną, prof. Jankowski codziennie ćwiczy w domu, a w weekend przesiada się na rower, a minister Pinkas dba o zdrowe odżywianie. Uczestnicy debaty zaapelowali też o… okładkę „Do Rzeczy” z napisem: „Strefa wolna od dymu tytoniowego” ?.

Biotechnologie i nowoczesna medycyna

Agencja Badań Medycznych wraz z tygodnikami „Wprost” i „Do Rzeczy” zorganizowała debatę na temat szans dla polskich pacjentów, naukowców, firm biotechnologicznych i telemedycznych jakie daje utworzenie ABM. Uczestniczyli w niej przedstawiciele polskich firm i globalnych koncernów chcących inwestować w polską naukę. Przemysław Tadla (Medicalgorithmics) podkreślił, że dziękiABM w Polsce będą miały szansę powstawać nowoczesne technologie telemedyczne wymyślane przez polskich naukowców. Katarzyna Łepecka-Czajkowska (Premier Research)podkreślała, że biotechnologia w Polsce może stać się priorytetową gałęzią gospodarki, a Marcin Gołębicki (KCRI), Anna Kowalczuk (dyrektor Narodowego Instytutu Leków) oraz Jacek Graliński (Amgen) mówili o partnerstwie publiczno-prywatnym wspierającym badania naukowe i rozwój nowych technologii. Marcin Kruk (Pfizer) opowiadał o inwestycjach w kapitał ludzki i nowe kompetencje w powstających w Polsce regionalnych i globalnych platformach zajmujących się monitorowaniem działań niepożądanych i oraz wspierających decyzje inwestycyjne. Wszyscy podkreślali wiedzę i potencjał polskich naukowców. – Działania podejmowane przez Agencję Badań Medycznych oraz budowa profesjonalnej, wysokospecjalistycznej kadry pozwolą na umiejętne wykorzystanie potencjału sektora biotechnologii w Polsce. Sktor bio-tech oraz szeroko rozumiany sektor farmaceutyczny muszą stanowić ważny filar Polskiej gospodarki – podsumował dyskusję dr Radosław Sierpiński, p.o. prezesa ABM. Agencja Badań Medycznych podpisała też list intencyjny dotyczący współpracy ABM z kluczowymi firmami farmaceutycznymi w Polsce (Amgen, AstraZeneca, BMS, Janssen, Medtronic, MSD, Mylan, Novartis, Pfizer, Roche, Takeda), które mają wspierać innowacje w polskiej medycynie.