Jak podaje UNICEF Polska, pandemia koronawirusa zatrzymała w domach niemal 1,3 mld uczniów na świecie. UNICEF wraz z UNESCO, Światowym Programem Żywnościowym (WFP) i Bankiem Światowym opublikował nowe wytyczne dotyczące ponownego otwierania szkół.
Organizacje podkreślają, że zamknięcie placówek edukacyjnych na skutek pandemii wiąże się z bezprecedensowym wzrostem zagrożenia dla sytuacji dzieci. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, dla których szkoła jest nie tylko miejscem nauki, ale zapewnia im również poczucie bezpieczeństwa, opiekę zdrowotną i wyżywienie. Jak czytamy w komunikacie UNICEF Polska, wytyczne zawierają praktyczne wskazówki dla władz krajowych i lokalnych, jak zadbać o bezpieczny powrót uczniów do szkół.
"Wzrost nierówności, pogorszenie stanu zdrowia, przemoc, wykorzystywanie dzieci do pracy – to kilka z wielu zagrożeń, które mogą być konsekwencją zamkniętych przez dłuższy czas placówek edukacyjnych" – zaznacza cytowana w komunikacie dyrektor generalna UNICEF Henrietta Fore. "Jesteśmy świadomi, że im dłużej dziecko będzie poza system edukacji, tym większe ryzyko, że już do niego nie wróci. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że nastąpi zapaść w kształceniu dzieci na świecie" – ocenia Fore.
Jak czytamy, pomimo że nie dysponujemy jeszcze wystarczającymi danymi dotyczącymi wpływu zamknięcia placówek edukacyjnych na ograniczenie rozprzestrzeniania się koronawirusa, wyraźnie widać, jak odbija się ono na bezpieczeństwie i edukacji dzieci. "W ostatnich dziesięcioleciach osiągnęliśmy ogromny postęp we włączaniu dzieci do systemu edukacji. Jeśli nie podejmiemy teraz działań, zmarnujemy część efektów, a w najgorszym przypadku całkowicie zniweczymy te osiągnięcia" – uważa UNICEF.
Wytyczne wskazują, że kluczowe znaczenie przy podjęciu decyzji o ponownym otwarciu szkół powinno mieć szeroko rozumiane dobro dziecka. Ponadto istotne są kwestie dotyczące zdrowia publicznego – oparte na analizie korzyści i zagrożeń dla edukacji, a także czynniki społeczno-ekonomiczne.
"Placówki muszą rozważyć, jak mogą poprawić swoje funkcjonowanie przez podniesienie poziomu kształcenia, kompleksową ochronę w obszarze zdrowia, żywienie, wsparcie psychospołeczne oraz zwiększoną dostępność do czystej wody, sanitariatów i artykułów higienicznych dla dzieci" – zaznaczono w komunikacie.
Podano, że UNESCO, UNICEF, WFP i Bank Światowy apelują do rządzących o ocenę korzyści płynących z tradycyjnego nauczania w porównaniu do pracy zdalnej uczniów oraz o analizę czynników ryzyka związanych z ponownym otwarciem szkół.
Wytyczne obejmują: zmiany w politykach państw, wymagania finansowe, kwestie bezpieczeństwa, wyrównanie poziomu kształcenia, dobrostan i ochronę oraz uwzględnianie grup szczególnie narażonych.
Postulowane zmiany w politykach państw obejmują "regulacje związane z otwieraniem i zamykaniem placówek edukacyjnych w sytuacjach zagrożenia epidemicznego, reformy zapewniające równy dostęp do edukacji dla dzieci z grup marginalizowanych i tych będących poza system edukacji, a także wprowadzenie standardów edukacji zdalnej".
Jeśli chodzi o wymagania finansowe to wskazane jest "uwzględnienie wpływu epidemii koronawirusa na edukację, zaplanowanie budżetu na wzmocnienie systemu edukacji", a jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa to wskazane jest "zapewnienie dostępu do mydła i czystej wody oraz warunków zmniejszających ryzyko zakażenia; ważne jest promowanie właściwych zachowań, praktyk higienicznych oraz opracowanie procedur przy podejrzeniu zakażenia koronawirusem pracowników i uczniów placówki".
W kwestii wyrównania poziomu kształcenia postulowane jest "skupienie się na praktykach umożliwiających wyrównanie luki spowodowanej przerwą w edukacji; wsparcie nauczycieli, zwłaszcza w zakresie rozwoju kompetencji pozwalających na nauczanie hybrydowe, polegające na łączeniu klasycznych metod nauczania z edukacją zdalną".
W wytycznej dotyczącej dobrostanu i ochrony wskazano na "zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju i ochrony dziecka poprzez ulepszenie mechanizmów wsparcia i zapewnienie ciągłości usług, takich jak opieka zdrowotna i wyżywienie, oferowanych uczniom na terenie placówek edukacyjnych".
UNESCO, UNICEF, WFP i Bank Światowy wskazują też na konieczność uwzględniania grup szczególnie narażonych. "Dzieci uchodźców, migrantów i z grup mniejszościowych są szczególnie narażone na wykluczenie. Kluczowe materiały informacyjne powinny być przygotowane w języku, którym posługuje się dana grupa" – zapisano w wytycznych.
W związku z epidemią koronawirusa od połowy marca zawieszone są w Polsce zajęcia stacjonarne w szkołach, przedszkolach i żłobkach. Od 25 marca lekcje w szkołach prowadzone są w sposób zdalny. Od 6 maja możliwe będzie otwarcie przedszkoli i żłobków, decyzję w tej sprawie podejmować będą organy je prowadzące.
Nauka stacjonarna w szkołach zawieszona jest do 24 maja. Minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski zapowiedział, że pod koniec maja, gdy będzie więcej danych na temat sytuacji epidemicznej, podjęta zostanie decyzja czy do szkół powrócą najmłodsi uczniowie - z klas I-III szkół podstawowych. "Być może w końcu maja zdecydujemy się na otwarcie także i możliwości opieki także w klasach starszych" – powiedział szef MEN.
Czytaj też:
Chiny: Trzy nowe przypadki COVID-19 i 13 nowych infekcji bezobjawowych