Takie czasy

Ludzie dzielą się na tych, którzy uważają, że mają nadmiar czasu do zabicia, oraz tych, którzy życie mają za tak krótkie (jak mniemam słusznie), że szkoda ów czas marnować. Pierwszym zostawmy gumę do żucia dla oczu i umysłu, czyli przeważającą większość półek księgarskich, gdzie króluje literatura niekonieczne wysokich lotów. Drugich zapraszam na krótki przegląd książek, które pomagają zrozumieć świat. Przed nami kilka wolnych dni. Jeśli macie dość odpoczywania, to upewnijcie się, że to, co czytacie, ma jakieś znaczenie.

Co to jest geokultura?

„Kultura jest fundamentem zarówno dla niezależności, jak i dla zniewolenia – pisze prof. Tomasz Grzegorz Grosse, znakomity znawca stosunków międzynarodowych. – Kultura tworzy geopolitykę, ale jest też jej produktem, a dokładnie instrumentem realizacji geopolityki”. W książce „Geokultura, czyli o związkach geopolityki z kulturą” (Ośrodek Myśli Politycznej 2023) Grosse pokazuje, jak wielkim błędem jest rozdzielanie obu opisywanych sfer. Jedno wynika z drugiego i gdy sobie o tym przypomnimy, rozmaite zjawiska oraz działania, które wydają się niezrozumiałe, okazują się nie tylko zrozumiałe, lecz także wręcz nieuniknione. Patrzymy bowiem nie na chaos, lecz na konsekwencje. Hegemonia kulturowa Gramsciego w świecie Zachodu nie jest teorią, lecz faktem. To już się wydarzyło. W tej sytuacji dyskusja – powiedzmy – o konieczności wyłączenia polityki obronnej albo polityki zagranicznej z wewnętrznych sporów politycznych jest działaniem jałowym. Konserwatyści narzekają na współczesną lewicową politykę narzucającą rozmaite rozwiązania w sferze światopoglądowej. Za późno. Nowe tożsamości (w Unii Europejskiej) już się kształtują lub się ukształtowały i teraz wpływają na politykę. Także międzynarodową. Nie można czekać na „przebudzenie Unii”, bo taka, jaką dziś jest (lub chce być), po prostu nie może prowadzić innej polityki. Ostry bój o nową tożsamość obserwujemy w podzielonej jak nigdy Ameryce. Elity są kluczowym elementem tej walki, nie tylko w USA. One decydują o kulturze, kultura decyduje potem o polityce – to sprzężenie zwrotne, któremu bardzo uważnie przygląda się prof. Grosse.