Łatwy sposób na wyższą emeryturę

Polacy wciąż mają mało oszczędności, a dobrowolne programy oszczędzania na emeryturę (IKE, IKZE, PPE) nie zdobyły w naszym kraju wystarczającej popularności. Tymczasem warunki demograficzne są zatrważające. W 2013 r. na jednego emeryta pracowało pięć osób. W 2020 r. będą to cztery osoby, a w roku 2060 już tylko dwie.

Według prognoz wysokość emerytur osób kończących karierę zawodową za 20–30 lat będzie więc wynosić zaledwie 30–40 proc. ostatniego wynagrodzenia brutto. To zaś oznacza, że bez dodatkowych oszczędności przyszli emeryci będą uzależnieni od wsparcia rodziny, zasiłków socjalnych lub będą zmuszeni do dalszej pracy zawodowej.

Aby zwiększyć komfort życia przyszłych emerytów, rząd opracował więc program, który ma ułatwić Polakom długoterminowe oszczędzanie. Dzięki niemu każdy pracownik może zyskać w przyszłości dodatek na jesień życia, do wykorzystania już po ukończeniu 60 lat (pieniądze będzie można wypłacić niezależnie od tego, czy dana osoba będzie już na emeryturze czy będzie jeszcze pracowała).

Dobrowolne, prywatne, dziedziczone

Rząd liczy na to, że program pracowniczych planów kapitałowych zmieni postrzeganie rynku kapitałowego przez Polaków. Autorzy projektu wyciągnęli bowiem wnioski z błędów popełnionych w przeszłości i stworzyli program, który zasadniczo różni się od Otwartych Funduszy Emerytalnych, które wyraźnie nadszarpnęły zaufanie Polaków do długoterminowego oszczędzania. Program PPK powstał w oparciu o najlepsze praktyki krajów skandynawskich, a także takich państw jak Niemcy, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Kanada czy Nowa Zelandia.

Najważniejsza cecha nowego programu polega na tym, że w odróżnieniu od składki do OFE, która pochodziła z części składki na ubezpieczenie społeczne, w przypadku PPK mamy do czynienia z całkowicie prywatnymi środkami po opodatkowaniu, które stanowią element trzeciego filaru systemu emerytalnego.

Co ważne, aby dodatkowo -uspokoić oszczędzających, w ustawie jasno i wyraźnie zapisano, że pieniądze zgromadzone w PPK stanowią prywatną własność ich uczestników. Zebrane w ten sposób oszczędności mogą być także dziedziczone. Poza tym PPK to program dobrowolny, z którego – w przeciwieństwie do obowiązkowego do 2013 r. OFE – w każdej chwili można się wypisać.

Jak działają PPK?

Docelowo do Pracowniczych Planów Kapitałowych zostanie automatycznie zapisany każdy pracownik w wieku 19–55 lat podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu (czyli nie tylko osoby zatrudnione na umowę o pracę, lecz także np. na umowę-zlecenie lub umowę agencyjną).

Dodatkowe oszczędzanie jest dobrowolne i przyjazne dla pracownika, ponieważ aby przystąpić do PPK, nie trzeba robić zupełnie nic. Wszystkimi formalnościami zajmuje się bowiem pracodawca. Jedynie, aby się wypisać z PPK, pracownik musi podpisać specjalną deklarację i oświadczyć w niej, że nie chce przekazywania środków na rachunek PPK. Przedstawiciele rządu wierzą jednak, że w programie weźmie udział ponad połowa pracowników, ponieważ PPK są dla nich po prostu korzystne.

W ustawie umieszczono zapis, dzięki któremu uczestnik PPK, który zrezygnował z udziału w programie, w każdym momencie będzie mógł ponownie do niego przystąpić. Z wnioskiem o dołączenie do programu mogą się zwrócić do pracodawcy również osoby między 55. a 70. rokiem życia.

Pracownicze Plany Kapitałowe będą wprowadzane etapami w zależności od wielkości firmy. Już 1 lipca obecnego roku PPK powinny uruchomić firmy zatrudniające co najmniej 250 osób. Od 1 stycznia 2020 r. stosowne umowy o zarządzanie PPK będą musiały zawrzeć przedsiębiorstwa, w których pracuje od 50 do 249 osób, a od 1 lipca 2020 r. – firmy zatrudniające od 20 do 49 osób. Pozostali przedsiębiorcy na podpisanie umowy o zarządzanie PPK będą mieli czas do 1 stycznia 2021 r.

Wyłączone spod obowiązywania ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych są osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, czyli tzw. samozatrudnieni.

Skąd się biorą oszczędności?

W ramach PPK pieniądze na indywidualne konta będą regularnie wpłacać zarówno pracownicy, jak i ich pracodawcy. Co więcej, do zgromadzonych oszczędności dokładać się będzie również rząd.

Ile można wpłacić? Pracownik na konto prowadzone w ramach PPK wpłaca 2 proc. wynagrodzenia brutto. Jeżeli pensja nie przekracza 120 proc. minimalnego wynagrodzenia, to wpłata pracownika może zostać obniżona nawet do 0,5 proc. Pracownik może jednak zadeklarować wpłatę dodatkową do 2 proc., co w sumie z wpłatą podstawową daje 4 proc.

Pracodawca na rachunek pracownika w ramach PPK wpłaca co najmniej 1,5 proc. wynagrodzenia brutto. Jednocześnie może jednak zadeklarować, że będzie dokonywał również wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5 proc. W sumie wpłata od pracodawcy może więc wynosić maksymalnie 4 proc. wynagrodzenia.

W zależności od deklaracji pracownika i pracodawcy co miesiąc na konto w PPK będzie więc wpływać łącznie od 3,5 aż do 8 proc. wynagrodzenia. Zaletą programu jest też to, że zarówno pracownik, jak i pracodawca mogą w każdym czasie podjąć decyzję o zwiększeniu lub zmniejszeniu wysokości wpłat dodatkowych do PPK. Wpłaty dodatkowe mogą być także różnicowane przez pracodawcę np. ze względu na staż pracy lub na podstawie przyjętego regulaminu wynagrodzeń czy też układu zbiorowego pracy. Co ważne dla pracodawcy, wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a tym samym nie stanowią również podstawy do naliczenia składek na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe, zdrowotne oraz składek na fundusze pozaubezpieczeniowe.

Aby program był jeszcze bardziej atrakcyjny, państwo do PPK dopłaci 250 zł w ramach jednorazowej wpłaty powitalnej, a następnie będzie zwiększać zgromadzone w ten sposób oszczędności o 240 zł rocznie.

Co się dzieje ze zgromadzonym -kapitałem? Zarządzają nim instytucje finansowe spełniające rygorystyczne kryteria. Gromadzone na rachunkach uczestników PPK środki będą lokowane w tzw. fundusze zdefiniowanej daty. Każdy pracownik biorący udział w programie zostanie automatycznie przypisany do funduszu w zależności od swej daty urodzenia. Fundusz ten, w miarę zbliżania się uczestnika do 60. roku życia, ma obowiązek dostosowania polityki inwestycyjnej w taki sposób, aby zapewniała właściwe bezpieczeństwo powierzonych środków.

Jednocześnie zainwestowane w długoterminowej perspektywie pieniądze zasilą polski rynek kapitałowy i obniżą koszty finansowania inwestycji, co będzie korzystne dla całej gospodarki.

Gdzie i jak będą inwestowane pieniądze wpłacone do PPK? Jakie są opłaty za zarządzanie? Na jakich zasadach można wypłacić zaoszczędzone środki jeszcze przed ukończeniem 60. roku życia? Jakie są preferencje dla najmniej zarabiających? Na te i inne pytania dotyczące PPK odpowiemy już za tydzień.

• 2–4 %Taki odsetek wynagrodzenia brutto na ppk będzie mógł przekazywać pracownik
• 1,5–4 %Taki odsetek wynagrodzenia brutto na ppk będzie mógł przekazywać pracodawca
• 240 zł Tyle rocznie będzie dopłacało państwo każdemu oszczędzającemu w ramach PPK

Więcej informacji na mojePPK.pl