Choć często można usłyszeć o osobach, które stworzyły piramidę finansową i „naciągnęły” klientów, warto wyjaśnić na czym polega „mechanizm” działania takich oszustw. Komisja Nadzoru Finansowego określa piramidy finansowe jako struktury, w których zysk danej osoby zależy od wpłat osób znajdujących się niżej w tej strukturze. Działalność piramidy polega zatem głównie na obiecywaniu zysków uczestnikom – w szczególności za zwerbowanie nowych osób. Zyski klientów nie zależą od rzeczywistych usług inwestycyjnych. To oznacza, że aby część osób mogła otrzymać wypłatę „zainwestowanych” środków, konieczne jest przyjmowanie coraz to nowych członków.
Wykrycie tego rodzaju przestępstw gospodarczych wymaga zaangażowania odpowiednich służb, które poprzez skomplikowaną pracę analityczną gromadzą materiał niezbędny do postawienia zarzutów osobom odpowiedzialnym za przestępstwo. Polskie służby działają skutecznie i precyzyjnie, co udowodniły już niejednokrotnie. Walka z piramidami finansowymi jest prowadzona zarówno przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jak i Centralne Biuro Antykorupcyjne.
W ostatnim czasie ABW oraz CBA zablokowały działalność osób, które tworząc piramidy, spowodowały ogromne straty finansowe u wielu swoich klientów. Tak było w przypadku zatrzymania przez funkcjonariuszy Agencji w czerwcu br. mężczyzny podejrzanego o organizację systemu sprzedaży typu piramida, który doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości ok. 4,5 mln zł. Działalność przestępcza polegała na stworzeniu klubu, którego członkowie mogli liczyć na stałe prowizje, szereg zniżek na usługi medyczne, prawne oraz turystyczne. Klub ten był prowadzony przez podmioty gospodarcze zarejestrowane w USA. Warunkiem członkostwa było wykupienie pakietów członkowskich o wartości od 700 € do 25 000 €.
Największe zyski członkowie klubu mieli czerpać za zwerbowanie innych osób do klubu. W ten sposób gromadzono środki, które były wykorzystywane do prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typu piramida. Zatrzymanemu przedstawiono zarzut popełnienia oszustwa na szkodę członków klubu oraz organizacji i kierowania systemem tzw. sprzedaży lawinowej.
Kolejna akcja służb doprowadziła do zatrzymania dwóch osób odpowiedzialnych za narażenie blisko 1000 osób na stratę około 250 mln zł. Funkcjonariusze CBA, dzięki współpracy z Prokuraturą Regionalną w Poznaniu, podczas prowadzonego śledztwa dotyczycącego zbudowania i zarządzania tzw. piramidą finansową w latach 2018-2020, doprowadzili do rozbicia grupy, która stworzyła i zarządzała tego typu strukturą.
Zatrzymane przez CBA osoby prowadziły w Warszawie spółkę, która oferowała klientom inwestycje na rynku nieruchomości w formie obligacji oraz sprzedaż udziałów w spółkach. Jak wykazało śledztwo, do końca 2019 roku wyemitowano w ramach wskazanych spółek obligacje na kwotę nie mniejszą niż 531 milionów złotych, zaś znaczna część środków finansowych została przeznaczona na inne cele niż te, które zostały wskazane w warunkach emisji obligacji. W toku śledztwa CBA ustaliło, że osoby uprawnione do reprezentacji spółek dokonywały nielegalnych transferów środków pieniężnych, uniemożliwiając spółkom zaspokojenie roszczeń wierzycieli i doprowadzając je do niewypłacalności.
Opisane powyżej działania służb pozwoliły ujawnić i zablokować aktywności grup przestępczych. Tym samym udało się uchronić kolejne osoby przed utratą oszczędności. Opisane realizacje ABW i CBA dotyczące piramid finansowych powinny być przestrogą dla tych, którzy chcą się nieuczciwie wzbogacić kosztem innych – służby mają skuteczne metody identyfikowania przestępczych, piramidalnych oszustw.
Stanisław Żaryn
Autor jest rzecznikiem Ministra Koordynatora Służb Specjalnych
Czytaj też:
Morawiecki podarował Merkel niezwykły prezent
Czytaj też:
Grozi nam III tura wyborów
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Do Rzeczy.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.