41 polskich zawodników rywalizowało przez trzy dni w Gdańsku z reprezentantami pozostałych państw zrzeszonych w WorldSkills Europe o tytuł najlepszego zawodowca w Europie. EuroSkills Gdańsk 2023, największe zawody umiejętności branżowych na naszym kontynencie odbywały się pod hasłem „United by Skills”. Impreza po raz pierwszy odbyła się w Polsce, a organizującej ją Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji udało się w jednym miejscu zgromadzić blisko 600 najlepszych specjalistów w łącznie 42 dziedzinach z 32 krajów Europy.
Europa potrzebuje wykwalifikowanych fachowców
Na początku lat 90. XX wieku szkoły branżowe wypuszczały na rynek pracy niemal 240 tys. absolwentów rocznie. Następne lata przyniosły jednak odwrót od zawodówek. Na tyle istotny, że w 2013 roku ten rodzaj szkoły ukończyło zaledwie 67 tys. osób. Po zmianach ustrojowych w społeczeństwie panowało przeświadczenie, że główną rolę w gospodarce przyszłości będzie odgrywać sektor usług. Młodzież zaczęła stawiać na wykształcenie ogólne, a szkolnictwo branżowe mocno podupadło.
Przez ostatnie dwie dekady do szkół zawodowych rekrutowali się głównie słabsi uczniowie, niedoinwestowana infrastruktura placówek stała się przestarzała, kształcenie zawodowe nie szło za potrzebami rynku pracy, a społeczne postrzeganie szkół branżowych i techników znacznie się pogorszyło. Gospodarka wystawiła za to rachunek nie tylko Polsce, ale wszystkim krajom Unii Europejskiej. Dzisiaj, uczelnie wyższe kończy rokrocznie średnio 1,5 miliona absolwentów, niestety, wciąż brakuje fachowców w branżach takich jak: budowlanka, fryzjerstwo, mechanika, elektronika, programowanie czy gastronomia.
Dane GUS wskazują, że wśród zawodów, w których najbardziej brakuje pracowników od lat dominują te, wymagające praktycznych umiejętności, nabywanych w szkołach branżowych, czy na uczelniach technicznych. Według szacunków w Polsce brakuje około 100 tysięcy pracowników budowlanych, a do zawodów w których najbardziej potrzeba rąk do pracy, oprócz robotników budowlanych, należą także między innymi dekarze, elektrycy, mechanicy samochodowi, czy kucharze.
Potrzebę rozwoju zawodów branżowych widzą również poszczególne kraje – takie jak Polska, w której ścieżkę edukacji branżowej lub technicznej wybiera już blisko 60 proc. młodych ludzi, a także Unia Europejska, która ogłosiła 2023 rok Europejskim Rokiem Umiejętności promując idee uczenia się przez całe życie. Głównym celem tej inicjatywy jest podniesienie i zmiana kwalifikacji pracowników w UE oraz ograniczenie niedoboru fachowców w Europie.
Biznes i edukacja muszą połączyć siły
- Kluczem do zapewnienia odpowiedniej liczby fachowców jest atrakcyjny i nowoczesny system edukacyjny, w którym kształcenie branżowe zajmuje należne mu miejsce. W Polsce ta zmiana już się dzieje, przestaje oddziaływać mit szkoły zawodowej jako wyboru drugiej kategorii, a kierunki techniczne na studiach i profesjonalne kształcenie branżowe z roku na rok przyciąga coraz więcej absolwentów szkół podstawowych – podkreśla Rafał Bień, dyrektor pionu automatyki przemysłowej w Siemens Polska
Zdaniem dyrektora pionu automatyki przemysłowej w Siemens Polska, w odpowiedzi na transformację cyfrową, najbardziej poszukiwane kompetencje to oprócz ambicji, kreatywności i współpracy w grupie to umiejętność działania w międzynarodowych zespołach rozproszonych, a także komunikatywność, rozumiana jako biegłość w językach programowania. Istotne są też kompetencje związane z transformacją cyfrową pod kątem digitalizacji, czyli umiejętność pracy w chmurze, wszelkie umiejętności związane z technologią cyfrową, edgeową, brzegową. Rośnie też znaczenie znajomości technologii związanych z cyberbezpieczeństwem.
Sukces młodych fachowców
EuroSkills Gdańsk 2023, pod hasłem #UnitedBySkills, był wyjątkowym wydarzeniem dla Polski, łączącym sektor przemysłowy, społeczny i edukacyjny w ciągu trzech dni pełnych akcji zmagań w 42 różnych umiejętnościach i zawodach.
Wśród tysięcy widzów, którzy zgromadzili się 9 września na Ceremonii Zamknięcia w Polsat Plus Arena Gdańsk, byli Teija Ripattila, Przewodnicząca Zarządu WorldSkills Europe oraz dr hab. Paweł Poszytek, Oficjalny Delegat WorldSkills Polska i Dyrektor Generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
-Dziś jest szczególny dzień. To moment, gdy nagradzany niesamowitą europejską młodzież. jestem dumny, wzruszony i szczęśliwy, że to nam przypadł zaszczyt - ale też olbrzymie wyzwanie - zorganizowania EuroSkills Gdańsk 2023 w piętnaście miesięcy. Jestem przekonany, że zadanie wykonaliśmy dobrze i że wszyscy goście doświadczyli polskiej gościnności. Gratuluję wszystkim zawodnikom bez wyjątku. Jesteście przyszłością, jesteście kwiatem młodego pokolenia – powiedział na zakończenie dr hab. Paweł Poszytek, Oficjalny delegat WorldSkills Poland i Dyrektor Generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Polska zakończyła ósmą edycję igrzysk branżowych z aż 7 medalami. Trzy złote przypadły: Rafałowi Rygalikowi, specjaliście w dziedzinie Frezowanie CNC, Janowi Firlejowi, który bronił biało-czerwonych barw w kategorii Elektronika, a także Piotrowi Wyrzykowi i Hubertowi Krasuskiemu, młodym fachowcom w obszarze Integracji robotów przemysłowych.
