Nagrodę Główną, statuetkę Identitas i sumę 40 000 złotych otrzymał Wiesław Helak za powieść "Nad Zbruczem", wydawnictwa Arcana, a Nagrodę Specjalną, statuetkę Identitas i sumę 10 000 złotych otrzymał Dawid Jung za tomik poetycki "Glosy" wydany przez Gnieźnieńską Konfraternię Teatralną.
"Nad Zbruczem" Wiesława Helaka to nie tylko pożegnanie ze światem ziemiaństwa. Ta napisana krystalicznie pięknym językiem powieść zdaje się wpisywać się w klimat innych polskich książek, gdzie rzeki są kotwicą, a nawet symbolem, jak "Nad Niemnem" E. Orzeszkowej czy "Nadberezyńcy" F. Czarnyszewicza. Pomimo dojmującej tęsknoty za bezpowrotnie utraconym światem, trafia ona do naszego "dziś".
"Glosy" Dawida Junga to poezja dedykowana Gnieznu, intymny zapis związku poety z miejscem, ludźmi, krajobrazem. Miasto nie jest jednak przychylne poetom, artystom i tym, którzy, chcą pielęgnować pamięć... Czy jest pocieszenie?
Laudację z okazji przyznania Nagrody Głównej Wiesławowi Helakowi wygłosił członek jury, prof. Maciej Urbanowski. Podkreślił on, iż "Powieść Wiesława Helaka oryginalnie i świadomie kontynuuje ważny w polskiej prozie nurt kresowy. Przypomina o roli ziemiaństwa dla naszej tożsamości. Jest dziełem literacko znakomitym i wyrafinowanym".
Przewodnicząca jury, Renata Chołuj, wręczając Nagrodę Dawidowi Jungowi, mówiła, że "statuetka Identitas trafia do Poety – niejako w podziękowaniu za kunszt poetycki i za tematy w tejże poezji podejmowane. Za wiersze organicznie związane z Gnieznem i artystami, po których śladach Poeta stąpa. Za tę desperacką niekiedy próbę ocalenia pamięci o przodkach, którzy tam właśnie żyli, kochali i mierzyli się ze Słowem".
Do Nagrody Identitas przyznawanej w tej edycji za książki wydane w 2017 roku nominowano pięciu autorów:
– Marka Cichockiego, za "Północ i Południe. Teksty o polskiej kulturze i historii", wyd. Teologia Polityczna;
– Wiesława Helaka, za "Nad Zbruczem", wyd. Arcana;
– Dawida Junga, za "Glosy", wyd. Gnieźnieńska Konfraternia Teatralna;
– Ewę Polak-Pałkiewicz, za "Czego chcą od nas biedni Niemcy", wyd. Oficyna Wydawnicza Volumen;
– Monikę Śliwińską, za "Wyspiański. Dopóki starczy życia", wyd. Iskry.
Marek A. Cichocki w książce "Północ i Południe. Teksty o polskiej kulturze i historii" niezwykle erudycyjnie, ciekawie, a jednocześnie stosunkowo lekko podał sześć esejów o polskiej tożsamości. Esejów o kwestiach i zjawiskach kluczowych, bo dotyczących korzeni polskiej wspólnoty, jej sensu i miejsca w Europie, jej nierozerwalnego związku z kulturą Południa.
Wbrew tytułowi, w "Czego chcą od nas biedni Niemcy" Ewy Polak-Pałkiewicz, nasi zachodni sąsiedzi są tu raczej kontrapunktem wobec napisanej bogatą polszczyzną obrony polskiej tożsamości i jej bogactw. To też niewątpliwie rzecz dla ceniących piękny język i potoczystą narrację.
Monika Śliwińska w "Wyspiański. Dopóki starczy życia", z listów, pamiętników i wspomnień złożyła wspaniałą biografię – wielkiego artysty, męża, ojca, przyjaciela... Autorka dokonała gigantycznej pracy, wydobyła i usystematyzowała mnóstwo dokumentów, a tymczasem jej proza ma zachwycający walor: czytelnik nie może się doczekać "co będzie na następnej stronie". Książka ta bez wątpienia także przyczyni się do oderwania postaci Wyspiańskiego od kategorii "zamierzchłej historii", w jakiej widzą go niektóre narracje.
Tegoroczne zgłoszenia do Nagrody oceniło jury w następującym składzie: Renata Chołuj (przewodnicząca), Maciej Urbanowski, Krzysztof Masłoń i Paweł Lisicki.
Założyciel Fundacji Identitas, Tomasz Kaźmierowski, przypomniał podczas wręczania tegorocznej Nagrody o efektach sześcioletniej już historii przyznawania Nagrody Identitas i stypendiów dla młodych humanistów, w tym o kilkudziesięciu nagrodach finansowych i stypendiach. Począwszy od roku 2014 Nagroda Identitas przyznawana jest corocznie najlepszej polskiej książce poprzedniego roku (regulamin dostępny jest na www.identitas.pl).
Wsród dotychczasowych laureatów i nominowanych do Nagrody Identitas znaleźli się między innymi Marta Kwaśnicka, Beata Halicka, Jarosław Marek Rymkiewicz, Maciej Pieprzyca, Jan Polkowski, Ryszard Kaczmarek, Krzysztof Koehler, Bogdan Podgórski, Anna Janko, Agnieszka Kołakowska, Natalia Jarska, Stanisław Waltoś, Kazimierz Orłoś, Mariusz Urbanek i Przemysław Dakowicz.
Jury przyznaje jedną niepodzielną nagrodę główną w dziedzinie piśmiennictwa humanistycznego, ze szczególnym uwzględnieniem literatury pięknej, prozy, literatury faktu i piśmiennictwa historycznego, a także do trzech nagród specjalnych.
Darczyńcą tegorocznej Nagrody Identitas jest FundacjaPZU. Patronami medialnymi Nagrody są Polskie Radio i tygodnik "Do Rzeczy".
Tegoroczne wręczenie Nagrody Identitas odbyło się w siedzibie FINA, koproducenta filmu "Mała zagłada" w reżyserii Natalii Korynckiej-Gruz, opartego na powieści Anny Janko wydanej wcześniej pod tym tytułem. "Mała zagłada" Anny Janko otrzymała nominację do Nagrody Identitas w 2016 roku, a Fundacja Identitas następnie wspierała jej promocję. Po wręczeniu tegorocznych Nagród Identitas odbył się specjalny pokaz filmu, a autorka i reżyserka spotkały się z publicznością.
Więcej na www.identitas.pl