DoRzeczy.pl: Rosjanie świętują dziś dzień zwycięstwa. Czy te obchody, które widzimy w ostatnich latach, żywo przypominają najgorsze czasy stalinizmu?
Prof. Wiesław Wysocki: Z pewnością, bo przecież to świętowanie odbywa się w sytuacji, gdy prowadzą wojnę, którą sami wywołali. Nie jest to akurat dla świata jakiś obraz krzepiący. Co więcej, widzimy tę ich megalomanię, gdzie twierdzą, że są zwycięzcami w wojnie, a przecież powinni stanąć przed sądem jako współsprawcy II wojny światowej. Przez ponad osiemdziesiąt lat chodzą w laurze zwycięzców. Sami ten laur sobie nałożyli. Na dobrą sprawę to jest rzeczywistość katowska, jakby nie było, przynajmniej w stosunku do nas. Możemy mieć o to największe pretensje, byliśmy krajem, który jako pierwszy został najechany i to przez obu sprawców – Niemców i Rosjan. Straciliśmy kawał swojego terytorium, stąd mamy prawo patrzeć z największym podejrzeniem na to wszystko, co jest czynione jako znak zwycięstwa na wschodzie.
Czy w Rosji był moment refleksji na temat II wojny światowej? Pytam o zdrową refleksję m.in. wśród elit rosyjskich.
Był taki okres na początku lqt 90., kiedy rozpadł się Związek Sowiecki i wówczas wydawało się, że jest refleksja na temat stalinizmu. Zaczęto mówić o zbrodniach własnych. Miałem okazję uczestniczyć na terenie ówczesnej Rosji w paru spotkaniach, konferencjach. To bardzo szybko zostało zdławione i powrócono właściwie do tego, co było tradycyjną rzeczywistością sowiecką. Oni nigdy od tego nie odeszli. Pojawiły się pewne trendy, które zostały bardzo szybko zdławione, jako próby własnego krytycznego spojrzenia na własną historię.
Czytaj też:
Jabłoński: Polityka zagraniczna Sikorskiego to wielka rozmowa o pracęCzytaj też:
Sprawa Szmydta. Kamiński o weryfikacji sędziów: Były opory i reakcje