07.10.2023 – ŚWIĄTYNIA OPATRZNOŚCI BOŻEJ, WARSZAWA, ODSŁONIĘCIE I POŚWIĘCENIE TABLICY RADY REGENCYJNEJ KRÓLESTWA POLSKIEGO (1917-1918)
W dniu 105. Rocznicy wystosowania deklaracji Niepodległości Polski przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego w 1917 r., z inicjatywy Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta”, w Panteonie Wielkich Polaków, w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, została odsłonięta i poświęcona tablica Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego (1917-1918).
Deklaracja niepodległości była aktem poprzedzającym ostateczne odzyskanie Niepodległości 11.11.1918 r., natomiast Rada Regencyjna była tą instytucją, która przekazała władzę w państwie Józefowi Piłsudskiemu.
Utworzenie Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego, było konsekwencją Aktu 5 listopada 1916 r., i powołania Tymczasowej Rady Stanu. Ówcześni zaborcy liczyli, że w ten sposób wykorzystają Naród Polski, w walce po swojej stronie, w I wojnie światowej. Mądrość polskich elit i społeczeństwa polskiego sprawiły, że tamten cel się nie powiódł, natomiast bardzo dobrze wykorzystano powstałą okazję do budowania zrębów państwowości polskiej. To wtedy m.in. powstaje Sąd Najwyższy, czy Sztab Generalny Wojska Polskiego, zarys ordynacji wyborczej, wykorzystanej następnie w pierwszych wyborach parlamentarnych w styczniu 1919 r. oraz szereg instytucji i rozwiązań administracyjnych, które dały początek II Rzeczypospolitej. Rada Regencyjna została powołana 12.09.1917 r, natomiast jej intronizacja w Archikatedrze Warszawskiej, miała miejsce 27.10.1917 r.. Regentami Królestwa Polskiego zostali, arcybiskup Aleksander Kakowski, książę Zdzisław Lubomirski i hrabia Józef Ostrowski. To właśnie ich podobizny znalazły się na odsłoniętej tablicy. Uważamy też, że nasza pamięć należy się, zasilającym ówczesną administrację, zapomnianym nieco bohaterom cichej, żmudnej, urzędniczej pracy państwowej, a ich symbolem jest stojąca wtedy na czele państwa Rada Regencyjna Królestwa Polskiego.
Uroczystość o g. 12.00 rozpoczęła Msza Święta w Intencji Ojczyzny, odprawiona przez Proboszcza Świątyni Opatrzności Bożej ks. Tadeusza Aleksandrowicza. Druga część o g. 13.00 w Panteonie Wielkich Polaków, poprzedzona została odśpiewaniem hymnu państwowego „Mazurka Dąbrowskiego”. Odsłonięcia tablicy z wizerunkami regentów: ZDZISŁAWA KS. LUBOMIRSKIEGO, ABP ALEKSANDRA KAKOWSKIEGO, JÓZEFA HR. OSTROWSKIEGO, ufundowanej w hołdzie jednym z Ojców Niepodległości dokonali: Prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie prof. dr hab. Wiesław Jan Wysocki, Prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta Tomasz Kocent, oraz Członek Zarządu Krajowego Związku Piłsudczyków RP gen. bryg. Zw. Stanisław Olszewski, reprezentujący na uroczystości Prezesa Zarządu Krajowego Związku Piłsudczyków RP gen. Zw. Stanisława Władysława Śliwę. Następnie poświęcenia tablicy dokonał ks. Tadeusz Aleksandrowicz. Po powitaniu gości przez Prezesa Zarządu Głównego TPH „Memoria Restituta”, odczytany został, skierowany do uczestników list od Prezesa Fundacji Książąt Lubomirskich Jana ks. Lubomirskiego-Lanckorońskiego, krewnego jednego z regentów, Zdzisława ks. Lubomirskiego. Rys historyczny dotyczący okoliczności powołania i działalności oraz roli Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego na tle ówczesnej sytuacji politycznej, wygłosił prof. dr hab. Wiesław Jan Wysocki. W dalszej kolejności kilku uczestników uroczystości zostało uhonorowanych wyróżnieniami i odznaczeniami, po czym złożono wiązanki kwiatów pod odsłoniętą tablicą.
Uhonorowano m.in.:
- prof. Wiesława Jana Wysockiego, tytułem Prezesa Honorowego Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta” i złotą odznaką honorową tego towarzystwa oraz Medalem Pamięci Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego;
- Świątynię Opatrzności Bożej, ks. Tadeusza Aleksandrowicza, Skarbnika Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta” p. Jerzego Łapińskiego Medalem 230. Rocznicy Konstytucji 3 Maja 1791 r.;
- gen. bryg. Zw. Stanisława Olszewskiego Srebrnym Odznaką Honorową Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta”;
- ppłk. Zw. Wiesława Matkowskiego Medalem Pamięci Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego,
Projekt został zrealizowany pod patronatem Związku Piłsudczyków RP. Darczyńcami projektu byli: Partner Fundacja PZU oraz Lasy Państwowe. Partnerem wydarzenia był Instytut Józefa Piłsudskiego. Patronatu medialnego udzielili m.in.: „Historia Do Rzeczy”, „Mówią Wieki” oraz „Apostoł Miłosierdzia Bożego”.
Foto: Wiesław Matkowski, własne
Tomasz Kocent
Prezes Zarządu Głównego
Towarzystwa Pamięci Historycznej
„Memoria Restituta”