"Raport NIK jest miażdżący. Rząd PiS przyznał w ciągu pięciu lat ponad pół miliona wiz Rosjanom. Już po ataku na Ukrainę prawie dwa tysiące Rosjan dostało polskie wizy, często z naruszeniem prawa i wbrew sankcjom. Gdzie wtedy byliście panowie Duda, Kaczyński i Morawiecki?!" – napisał Tusk w czwartek na platformie X.
Afera wizowa. Raport NIK
Wcześniej Najwyższa Izba Kontroli podała, że w latach 2008-2013 w Ministerstwie Spraw Zagranicznych "funkcjonował nietransparentny i korupcjogenny mechanizm wpływania na niektórych konsulów RP, by wydawali jak najwięcej wiz, z powodu masowo wydawanych cudzoziemcom zezwoleń na pracę".
"Przy czym nie ustalono żadnych priorytetów jakie grupy zawodowe, ani osoby z jakim wykształceniem mają dostawać wizy w pierwszej kolejności. Słabość polityki wizowej w Polsce zwróciła uwagę pośredników wizowych, których można uznać za bezpośrednich beneficjentów tej sytuacji. Zawłaszczyli oni funkcjonalności portalu e-konsulat, tworząc wśród mieszkańców niektórych krajów poczucie, że bez zaangażowania i opłacenia pośrednika uzyskanie wizy jest niemożliwe" – czytamy w raporcie.
Kontrola wykazała, że "MSZ nie przeciwdziałało temu skutecznie, a nadto samo podejmowało się protekcji osób i podmiotów, które dzięki pozycji i posiadanym kontaktom mogły wpływać na działania ministerstwa". NIK podkreśla, że status znacznej części cudzoziemców, którzy otrzymali w ostatnich latach wizy wydane przez państwo polskie pozostawał w późniejszym czasie nieznany. "Z jednej strony rodzi to pytania o bezpieczeństwo indywidualne tych osób, a z drugiej o bezpieczeństwo naszego państwa" – napisano.
Ponad 6 mln wiz w sześć lat
Jak podaje NIK, w latach 2018-2023 złożono 6 570 649 wniosków wizowych, a w wyniku ich rozpatrzenia wydano 6 166 080 wiz (tj.93,8 proc. liczby złożonych wniosków). Z czego wizy krajowe stanowiły 79,5 proc. (4 903 646), a wizy Schengen 20,5 proc. (1 262 434).
"Ponad połowę wszystkich wiz, tj. 55,5 proc. (3 420 578) uzyskali obywatele Ukrainy, a ponad jedną czwartą, tj. 26,6 proc. (1 641 521) obywatele Białorusi. Na trzecim miejscu znaleźli się obywatele Rosji – 5,8 proc. (357 418 wiz), na czwartym Turcji – 1,7 proc. (104 405), a następnie Indii i Chin – po 1,4 proc. (odpowiednio 87 775 i 83 642 wizy)" – czytamy dalej w raporcie.
W kontrolowanym okresie obywatelom 76 państw muzułmańskich i Afryki wydano 366 551 wiz (5,9 proc. wiz ogółem), z czego w 173 568 w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.
Z 4 903 646 wiz krajowych 3 161 070 uzyskali cudzoziemcy w wieku od 30 lat wzwyż (64,5 proc.), 1 455 617 w przedziale 19-29 lat (29,7 proc.), a 286 959 (5,9 proc.) w wieku do 18 lat. W przypadku wiz Schengen również najwięcej, tj. 64,9 proc. (819 612) wiz udzielono cudzoziemcom w wieku od 30 lat wzwyż. Wizy dla osób w przedziale wieku 19-29 lat stanowiły 17,9 proc. (226 520), a w wieku do 18 lat – 17,1 proc. (216 302) ogółem wiz Schengen.
Czytaj też:
Rosyjski wątek w aferze wizowej. "ABW ostrzegała MSZ i Kaczyńskiego"