Z polecenia króla Kazimierza Jagiellończyka formował i posyłał do walki nowe siły zbrojne, których organizacja i sposób prowadzenia walki przetrwały w niektórych elementach, oczywiście z pewnymi zmianami, ponad 300 lat, do reform wojskowych sejmu 1775 roku. Nikt inny, jak Dunin dał początek armii, która przez kolejne wieki odnosiła zwycięstwa i z powodzeniem broniła najpierw Królestwa, a potem Rzeczypospolitej.
Kariera wojskowa bohatera zaczęła się w dramatycznych okolicznościach, w czasie wojny z Zakonem Krzyżackim rozpoczętej w 1454 roku, którą nazywamy dziś trzynastoletnią. Wybuchła, kiedy Związek Miast Pruskich wypowiedział posłuszeństwo Krzyżakom, zwracając się o pomoc do króla Polski Kazimierza Jagiellończyka. Jednocześnie na ziemiach Prus i Pomorza wybuchło z ogromną siłą powstanie; w krótkim czasie doprowadzając do utraty przez Zakon większości miast i zamków. Władzę zrzuciły przede wszystkim Gdańsk, Toruń i Elbląg, burząc znajdujące się w nich umocnienia, siedziby władz. Kiedy król polski wydał akt inkorporacji Prus i przyjął hołd od ich przedstawicieli, wydawało się, że Zakon Krzyżacki przejdzie do historii, gdyż pod jego panowaniem pozostawały tylko dwa duże miasta - Malbork i Chojnice. Jednak Krzyżacy posiadali ciągle znaczne środki finansowe i jak wkrótce się okazało - mogli pozwolić sobie na zaciągnięcie w Rzeczy silnej armii najemnej, podczas gdy główną siłą zbrojną Królestwa pozostawało pospolite ruszenie - podobnie jak czterdzieści cztery lata wcześniej pod Grunwaldem.
Na efekty nie trzeba było długo czekać. Kiedy we wrześniu silna armia polska obległa Chojnice, skierował się tam także dowódca wojsk Zakonu Bernard Szumborski nie mogąc dopuścić do utraty tak ważnego węzła komunikacyjnego. Starcie było nieuniknione. 18 września 1454 roku doszło do bitwy, którą śmiało można określić dziś jako:
Rycerskie Piławce
Bitwa pod Chojnicami okazała się jedną z największych klęsk w historii Polski. O mały włos nie zginął król, najemnicy krzyżaccy zdobyli choragiew Królestwa, kancelarię koronną, wzięli do niewoli licznych dostojników. Z perspektywy wieków było to ostrzeżenie przed przywarami Polaków, które nie zmieniły się przez następne 200 lat, gdyż dokładnie z takich samych przyczyn w 1648 roku armia koronna poniosła klęskę w bitwie pod Piławcami. Były to - nierząd i zwady w obozie, kompletny upadek dyscypliny, a przede wszystkim wyznaczenie czterech wodzów zamiast jednego, a więc: Mikołaja Szarlejskiego, Łukasza Górki, Dziersława z Rytwian i Stanisława Ostroroga.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Do Rzeczy.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.