5 czerwca, w Niedzielę Zesłania Ducha Świętego weszła w życie nowa Konstytucja Apostolska o Kurii Rzymskiej "Praedicate Evangelium". Dokonuje ona wielu zmian w instytucji wspierającej Ojca Świętego w jego posłudze.
"Punkt dojścia i wyjścia"
Media watykańskie podały, nową konstytucję można nazwać "punktem dojścia i wyjścia". Wprowadzenie dokumentu zakończyło drogę reformy, która trwała blisko 10 lat, ponieważ została rozpoczęta na kongregacjach generalnych przed konklawe w 2013 roku.
Reforma Franciszka to kontynuacja drogi, którą podjął papież Jan Paweł II w "Pastor Bonus" w 1988 roku, zmieniając z kolei reformę Pawła VI z 1967 roku przewidzianą w "Universi regimini Ecclesiae". Nowa Konstytucja Apostolska nawiązuje do Ekumenicznego Soboru Watykańskiego II poprzez idee ewangelizacji i roli świeckich w Kościele.
Droga reformy
Zmiany zaczęły się od instytucji ekonomiczno-finansowych Stolicy Apostolskiej. W 2014 roku ustanowiono Radę ds. Ekonomii. Ma ona nadzorować zarządzanie ekonomiczne oraz struktury i działania administracyjne i finansowe dykasterii Kurii Rzymskiej. W tym samym czasie powołano również Sekretariat Ekonomiczny, będący dykasterią Kurii Rzymskiej.
W 2015 roku utworzono Dykasterię ds. Komunikacji, łączącą w sobie 9 podmiotów, w tym m.in. Papieską Radę ds. Komunikacji Społecznej i Wydawnictwo Watykańskie. Od 2018 roku kieruje nią świecki prefekt. 2016 r. to utworzenie Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia. Połączono w niej kompetencje Papieskiej Rady ds. Świeckich i Papieskiej Rady ds. Rodziny.
Znaczący krok w stronę reformy to Motu proprio z lutego 2022 r. Dokument zmienił wewnętrzną strukturę Kongregacji Nauki Wiary, wyraźnie oddzielając kompetencje doktrynalne od dyscyplinarnych.
Dopełnienie reformy – 19 marca 2022 r.
19 marca 2022 roku papież Franciszek opublikował nową Konstytucję Apostolską, która objęła wspomniane wyżej reformy i wprowadziła dodatkowe. Według dekretu pierwszą dykasterią Kurii będzie Dykasteria ds. Ewangelizacji, której prefektem zostanie sam papież. Powstanie też Dykasteria ds. Kultury i Edukacji, łącząca dawną Kongregację Edukacji Katolickiej i dawną Papieską Radę ds. Kultury. Dotychczasowy Urząd Dobroczynności Apostolskiej został przekształcony w trzecią dykasterię Kurii Rzymskiej: Dykasterię ds. Posługi Miłosierdzia. Zmieniono również nazwę Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów. Teraz będzie to po prostu "Sekretariat Generalny Synodu".
Konstytucja zakłada, że przełożeni dykasterii nie muszą być kardynałami. Papież zwrócił też uwagę na zaangażowanie świeckich i kobiet w zarządzanie i odpowiedzialność w Kurii Rzymskiej. "Jeśli »każdy wierny« może przewodniczyć dykasterii lub organowi kurialnemu, »biorąc pod uwagę jego szczególne kompetencje, władzę rządzenia i szczególną funkcję«, to dlatego, że każda instytucja Kurii działa na mocy władzy powierzonej jej przez papieża" – podał portal Vatican News.
"Papież ma ramię miłosierdzia i ramię wiary"
Zmiany wynikające z wejścia w życie Konstytucji Apostolskiej skomentował jałmużnik papieski kard. Konrad Krajewski. –Papież kiedyś mówił w ten sposób, że ma dwa ramiona, jedno to ramię miłosierdzia, a drugie – ramię wiary. Te dwie dykasterie powinny być na samym początku, zaraz po Dykasterii, czyli ministerstwie ds. Ewangelizacji, a zatem również misyjności Kościoła – wskazywał.
Czytaj też:
Franciszek: Realizujmy marzenia o amazońskim obliczu KościołaCzytaj też:
Historia jednego zakonnika. Jak Rzym Franciszka zwalcza tradycjonalistów