Wszystkie bitwy Jeffreya Sachsa
  • Wojciech GolonkaAutor:Wojciech Golonka

Wszystkie bitwy Jeffreya Sachsa

Dodano: 
Ekonomista,  Jeffrey D. Sachs
Ekonomista, Jeffrey D. Sachs Źródło: PAP / SALVATORE DI NOLFI
Jeffrey Sachs uważa, że wojna trwa, bo to świetna okazja osłabienia Rosji bez rozlewu amerykańskiej krwi przy stosunkowo niewielkim nakładzie finansowym. Jego zdaniem głównym celem USA są jednak Chiny.

Wypowiedzi Jeffreya Sachsa, pierwszorzędnego amerykańskiego ekonomisty, który w ostatnich miesiącach stanął w otwartej opozycji do polityki swego kraju w kwestii wojny rosyjsko-ukraińskiej, a także względem Chin, budzą we mnie mieszane uczucia. Z jednej strony jego nonkonformizm i ostra krytyka amerykańskiego neokonserwatyzmu są jak powiew świeżego powietrza w zachodnim świecie, który medialnie ogranicza się do sloganów, w zasadzie nie dopuszczając szerszej dyskusji o przyczynach, konsekwencjach i zakończeniu bieżącej wojny. Czy się z nim zgodzić czy nie, Sachs serwuje przejrzystą argumentację, która nie pozostawia obojętnym i stymuluje indywidualną refleksję – robi zatem coś, czym normalnie w demokratycznych państwach zajmują się nieskrępowane media. Również jego determinacja i niezaprzeczalna odwaga budzą uznanie, a nawet sympatię – wszak naukowiec głosi swe racje wbrew „mainstreamowi”, który, jak w przypadku jego wywiadu dla Bloomberga, zdjął go nawet z anteny za niewygodne wypowiedzi na temat wysadzenia Nord Stream 2 przez Amerykę.

Z drugiej strony – jego wypowiedzi budzą zdziwienie, wręcz niedowierzanie wobec jego wyraźnej fascynacji skrajnie etatystycznymi modelami społecznymi, jak w przypadku Chin, których Sachs jest w USA jednym z najbardziej rozpoznawalnych i zaangażowanych popleczników, i z czego nawet zdaje się wynikać jego stanowisko w kwestii zaangażowania USA w wojnie na Ukrainie. Albowiem dla amerykańskiego profesora jest to przede wszystkim wojna wymierzona przez USA w same Chiny.

Nec plus ultra

Jeffrey Sachs jest z pewnością światową ikoną ekonomii, choć niepozbawioną rys. Uznany onegdaj przez „The Economist” za „jednego z trzech najbardziej wpływowych żyjących ekonomistów”, a przez „New York Timesa” za „prawdopodobnie najważniejszego ekonomistę na świecie”, znalazł się dwukrotnie na liście „Time’a” stu najbardziej wpływowych liderów na świecie i został także obdarzony aż 32 doktoratami honoris causa, w tym przez uczelnie w Polsce. Ma się rozumieć, „terapia szokowa”, którą przeprowadził nad Wisłą jako oficjalny doradca Solidarności i mentor Leszka Balcerowicza, nie pozostawiła po sobie tylko dobrych wspomnień. Jeśli wolnorynkową gospodarkę zawdzięczamy ustawie Wilczka z 1988 r., to Sachs zajmował się odejściem od gospodarki centralnie planowanej, co w praktyce oznaczało mniej lub bardziej (nie)udaną prywatyzację majątku narodowego, z brakami gospodarności, falami bezrobocia i likwidacją rodzimego przemysłu włącznie. Transformacją wręcz śmiertelną w

Całość dostępna jest w 14/2023 wydaniu tygodnika Do Rzeczy.

Czytaj także