Zmiany w systemie kaucyjnym? Ministerstwo czeka na propozycje

Według danych za listopad, które resort podał w poniedziałek (29 grudnia), w obrocie w systemie kaucyjnym, który obowiązuje w Polsce od 1 października 2025 r., znalazło się niemal 60 mln opakowań ze znakiem kaucji. W tym w sprzedaży detalicznej było 2,5 mln opakowań, wobec 85 tys. w październiku.

– Powszechnym systemem kaucyjnym objęte są tylko te opakowania, które są oznaczone znakiem kaucji. To bardzo ważne, by przy zakupach czy po wypiciu napoju sprawdzić, czy opakowania nie należy oddać w systemie kaucyjnym. Niektóre sklepy wprowadzają promocje i zbierają opakowania nieoznaczone znakiem kaucji. Te rozwiązania są prośrodowiskowe, ale ich zasady określa sam sklep. Reguły powszechnego systemu kaucyjnego (zwrot bez paragonu, w każdym sklepie, w formie pieniężnej) dotyczą opakowań oznaczonych znakiem kaucji – powiedziała wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska.

Sprawdzaj etykietę na opakowaniu

Na sklepowych półkach obecne są zarówno napoje w opakowaniach ze znakiem kaucji, jak i napoje nieobjęte jeszcze systemem kaucyjnym. Z perspektywy klienta kluczowy w rozpoznaniu, z którym produktem mamy do czynienia, jest widniejący na etykiecie znak kaucji.

Ministerstwo przypomina, że tylko za opakowanie ze znakiem kaucji sprzedawca może pobrać kaucję i tylko takie opakowanie klient może zwrócić w ramach powszechnego systemu kaucyjnego – we wszystkich dużych i wybranych małych sklepach, które przystąpiły do systemu, bez dowodu zakupu, mając prawo do zwrotu kaucji w formie pieniężnej.

Od 1 stycznia zmiany w systemie kaucyjnym

Od 1 stycznia 2026 r. producenci, którzy przystąpili do systemu kaucyjnego, będą mogli wprowadzać na rynek wyłącznie napoje w opakowaniach ze znakiem kaucji. Produkty wyprodukowane wcześniej i wyprowadzone do obrotu bez oznaczenia kaucji, będą mogły być sprzedawane do wyczerpania zapasów. Do systemu mogą cały czas dołączać kolejni producenci – zaznacza resort.

Firmy wprowadzające na rynek napoje muszą wykazać osiągnięcie 77 proc. poziomu zbiórki pustych butelek i puszek w ramach systemu kaucyjnego. Jeśli nie osiągną tego poziomu, zapłacą opłatę produktową – 1 zł za każdy brakujący kilogram opakowań. Dla producentów, którzy nie podpiszą umowy z operatorem, stawka będzie potrójna i wyniesie 3 zł za kilogram.

Jeżeli wymagany poziom nie zostanie osiągnięty, obowiązek wniesienia opłaty produktowej spoczywa zarówno na producencie, jak i na operatorze, przy czym każdy z nich uiszcza 50 proc. należnej kwoty. Zdaniem MKiŚ, taki system ma na celu mobilizowanie wprowadzających na rynek napoje do przystępowania do systemu kaucyjnego, a operatorów do rzetelnego zarządzania systemem.

Ministerstwo Środowiska czeka na propozycje ws. szklanych butelek

Szklane butelki wielokrotnego użytku, obok butelek z tworzyw sztucznych i metalowych puszek, są objęte systemem kaucyjnym na podstawie ustawy z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw.

"Trwa dyskusja na temat dobrowolności włączania butelek wielokrotnego użytku do systemu kaucyjnego. Ministerstwo czeka na szczegółowe propozycje. Również w przypadku opakowań szklanych o tym, czy będzie ono funkcjonowało w ramach powszechnego systemu kaucyjnego, będzie informował znak kaucji. Oznaczenie «butelka zwrotna» bez znaku kaucji oznacza, że – jak dotychczas – można dokonać zwrotu, ale na zasadach określonych przez producenta" – podano.

Resort zaznaczył też, że system kaucyjny jest jednym z kluczowych narzędzi polityki środowiskowej państwa, a dzięki temu zdecydowana większość butelek i puszek będzie wracać do obiegu, wspierając recykling i realnie ograniczając ilość odpadów.

Czytaj też:
Czy pijąc napój w restauracji zapłacisz kaucję? Ministerstwo tłumaczyCzytaj też:
Czy system kaucyjny oznacza wzrost cen? Zaskakująca odpowiedź Hennig-Kloski