Tylko w pierwszych sześciu miesiącach obecnego roku z Funduszu Sprawiedliwości udzielono dotacji dla miejsc świadczenia pomocy pokrzywdzonym w wysokości niemal 70 mln zł. Od 2012 r. do 2019 r. kwota przeznaczana na ten cel wzrosła ponad czterokrotnie, a według deklaracji Ministerstwa Sprawiedliwości w kolejnych latach skala pomocy ma się jeszcze zwiększać. Dzięki wsparciu Funduszu obecnie w Polsce działa już 370 miejsc, które świadczą pomoc ofiarom przestępstw i ich rodzinom.
Zatrudnieni w nich specjaliści organizują m.in. pomoc prawną, zapewniają wsparcie psychologa, tłumacza i tłumacza języka migowego, a także pomagają w napisaniu różnego rodzaju urzędowych pism i wniosków.
Z budżetu Funduszu finansowana jest także ogólnokrajowa telefoniczna Linia Pomocy Pokrzywdzonym (+48 222 309 900) – wystarczy jeden telefon, aby anonimowo uzyskać szybką poradę psychologiczną i prawną, otrzymać komplet informacji o możliwości pomocy, a także umówić się na spotkanie do dowolnego punktu pomocy finansowanego z FS na terenie całej Polski.
Aby jeszcze bardziej ułatwić poszkodowanym zwracanie się o pomoc, umożliwiono m.in. kontakt z pracownikami Funduszu za pośrednictwem komunikatora internetowego oraz poczty elektronicznej ([email protected]). W sumie tylko w tym roku telefonicznie, mailowo lub za pomocą komunikatora udzielono pomocy ponad 21,6 tys. poszkodowanym.
Nowe formy kontaktu zapewniają większe bezpieczeństwo nie tylko w czasach pandemii koronawirusa, ale umożliwiają też łatwiejsze zwrócenie się do specjalistów ofiarom przemocy domowej, które nie zawsze mogą przyjść po pomoc osobiście.
Konkretne wsparcie dla ofiar
Fundusz Sprawiedliwości oferuje poszkodowanym w wyniku przemocy w rodzinie pomoc w znalezieniu bezpiecznego schronienia, może także pokryć koszty żywności, zakupu odzieży, obuwia, środków czystości etc., a także koszty opieki nad dzieckiem w żłobku, przedszkolu czy w szkole. W ośrodkach pomocy można uzyskać pomoc psychologa, psychiatry i terapeuty, a także poradę, co zrobić w danej sytuacji. Ofiary przemocy domowej mogą też liczyć na pomoc w zakresie przekwalifikowania zawodowego.
Z takiej pomocy skorzystała m.in. pani Katarzyna, która pobita przez partnera trafiła do szpitala w ciężkim stanie. Chociaż mężczyzna został przez policję zabrany do aresztu, po wyjściu ze szpitala kobieta bała się powrotu do dawnego mieszkania, nie chciała też wracać do starej pracy. W ułożeniu życia na nowo pomogli jej pracownicy Okręgowego Ośrodka Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem w Toruniu, który ze środków Funduszu Sprawiedliwości prowadzi Fundacja Dies Mei. Psycholodzy udzielili pani Katarzynie kompleksowej pomocy, a prawnicy wsparci ją w walce o odszkodowanie od byłego partnera. Z pieniędzy Funduszu Sprawiedliwości dofinansowano także wynajem nowego mieszkania, położonego z dala od domu, w którym prawie straciła życie.
Podobnych przypadków są tysiące – poszkodowani to ofiary przemocy domowej, oszustw, wypadków. Wszyscy otrzymują pomoc dostosowaną do potrzeb. Fundusz udziela nie tylko pomocy prawnej, ale pomaga także w zakupie leków, sprzętu ortopedycznego i medycznego niezbędnego w powrocie do zdrowia.
Uzupełnieniem sieci ośrodków pomocy osobom pokrzywdzonym są centra specjalistyczne – prowadzi się w nich rehabilitację osób, które doznały uszczerbku na zdrowiu, bądź przeznaczone są dla osób wymagających szczególnej opieki (np. dzieci i młodzieży).
Pomoc dla każdego
Co warto podkreślić, z pomocy Funduszu Sprawiedliwości mogą korzystać nie tylko ofiary przemocy domowej, ale też pokrzywdzeni kradzieżą lub oszustwem, pozbawieniem alimentów czy innym przestępstwem. Fundusz pomaga bowiem każdej ofierze bez względu na rodzaj przestępstwa, w wyniku którego została ona pokrzywdzona. Na pomoc z Funduszu Sprawiedliwości mogą liczyć także świadkowie przestępstw.
Fundusz Sprawiedliwości formalnie działa od 1997 r. W roku 2017 gruntownie go jednak zreformowano, dzięki czemu może on dziś nie tylko pomagać ofiarom przestępstw, ale też aktywnie zapobiegać przestępczości.
Obecnie Fundusz Sprawiedliwości finansuje m.in. działania, których celem jest przeciwdziałanie przyczynom przestępczości, a także wspieranie rodzin zagrożonych dysfunkcyjnością (w szczególności w zakresie profilaktyki i terapii uzależnień oraz współuzależnień i rozwiązywania konfliktów w rodzinie).
Ze środków Funduszu wspierane są również akcje edukacyjne oraz informacyjne dotyczące przyczyn przestępczości i sposobów na jej zapobieganie, a także służące upowszechnianiu wiedzy na temat praw osób pokrzywdzonych przestępstwem oraz alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów.