Bartłomiej Sienkiewicz poinformował, że odwołał z funkcji dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego prof. Jana Żaryna. – Nie ma mojej zgody się na finansowanie z publicznych pieniędzy organizacji ultranacjonalistycznych, ultrakatolickich, skrajnych – tłumaczył.
Przeciwko decyzji byłego już ministra kultury i dziedzictwa narodowego protestuje grupa znanych osobistośći. Poniżej publikujemy pełną treść apelu.
Apel w obronie Dziedzictwa Chrześcijańsko-Narodowego
"11 kwietnia 2024 r. prof. dr hab. Jan Żaryn został odwołany przez ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z funkcji dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego J. Paderewskiego. Decyzja ta, nosząca w naszym odczuciu znamiona bezprawia, jak i sposób powołania następców pana profesora, budzą nasz protest i zgorszenie.
Pozytywne dziedzictwo obozu narodowego przez dziesięciolecia komunistycznego władztwa nad Polską było intencjonalnie dewastowane i poddawane kłamliwej interpretacji. Skutki tego Polacy odczuwają do dziś. Powołanie w 2020 r. IDMN i mianowanie jego dyrektorem prof. dr. hab. Jana Żaryna dawało gwarancję, że wiedza o dorobku działaczy obozu narodowego, począwszy od płk. Zygmunta Miłkowskiego i Romana Dmowskiego, po prof. Feliksa Konecznego, Tadeusza Bieleckiego czy Marię Mirecką-Loryś, będzie mogła dotrzeć do ogółu Polaków. Bez tego dziedzictwa polska kultura staje się zdecydowanie uboższa.
Niezwykłym dziełem IDMN jest też pozyskanie szerokiej spuścizny materialnej działaczy ruchu chrześcijańsko-narodowego oraz instytucji zasłużonych dla kultury polskiej. Nie wolno dopuścić, by praca ta została zmarnowana czy poddana ideologicznej analizie, wynikającej ze znanej klasowej perspektywy opisu, skażonej ahistorycznym przykładaniem współczesnych miar do interpretacji i krytyki przeszłości, w tym zwłaszcza historii Polski i jej oryginalnej politycznej struktury dominacji społecznej.
Powodem naszego protestu jest także ministerialna nominacja dla dr. hab. Adama Leszczyńskiego na p.o. dyrektora IDMN. Pan Leszczyński należy do środowiska naukowo-ideologicznego wyjątkowo krytycznie nastawionego do dorobku chrześcijańsko-narodowego, o czym sam wielokrotnie pisał. W związku z tym nie rokuje on żadnych nadziei na to, że będzie kontynuował dotychczasową politykę badawczą IDMN. Spodziewać należy się raczej, że pan Leszczyński kontynuował będzie dewastowanie dziedzictwa obozu narodowego i poddawał je intencjonalnie kłamliwej – i w swoim stylu ahistorycznej – ewaluacji. Tymczasem w obecnej sytuacji społeczno-politycznej szczególnie istotne jest przywracanie pamięci społecznej o dorobku pomijanych nurtów myśli polskiej tak istotnych dla konstrukcji współczesnej (a ugruntowanej w bogatej tradycji) samoświadomości obywateli Polski.
Wobec powyższego szczególnie ważne jest dalsze rozwijanie 4-letniego dorobku IDMN, budowanego przez pracowników Instytutu oraz dziesiątki naukowców z całej Polski, i kontynuowanie edycji serii wydawniczych, których doprowadzenie do końca stanowi powinność każdego następcy prof. dr. hab. Jana Żaryna.
Stanowczo protestujemy przeciwko wypowiedzi ministra KiDN towarzyszącej, bezprawnej w naszym odczuciu, decyzji o odwołaniu prof. dr. hab. Jana Żaryna z funkcji dyrektora IDMN. Powodem dymisji miało być bowiem rzekome wspieranie przez dyrektora tzw. środowisk nacjonalistyczno-ekstremistycznych.
Nie wyrażamy zgody na to, by minister obrażał Polaków, dla których dziedzictwo chrześcijańsko-narodowe, jak i szerzej niepodległościowe, jest powodem do dumy, a nie wstydu. Nie jest pasmem zbrodni, a pasmem chwały. Próba stygmatyzowania przedstawicieli legalnie istniejących stowarzyszeń czy fundacji należących do m.in. nurtu narodowego stanowi absolutne zaprzeczenia deklarowanego przez tę władzę przywiązania do demokracji. Odwrotnie – jest przejawem totalitarnego myślenia pana ministra.
Niniejszym apelujemy o przestrzeganie prawa Polaków do kultywowania dorobku naszej Ojczyzny, w tym chrześcijańsko-narodowego, w dotychczas istniejących formach organizacyjnych zapewnianych przez IDMN, z zachowaniem rzetelnego, nienacechowanego ideologią podejścia do ww. dziedzictwa".
Apel można podpisać na stronie bronimydziedzictwa.pl
Sygnatariusze:
1. prof. dr hab. inż. Dariusz Kardaś, Instytut Maszyn Przepływowych PAN
2. Paweł Nowacki, reżyser i producent filmów dokumentalnych, redaktor naczelny portalu Afirmacja.info
3. Marek Jurek, Marszałek Sejmu RP V kadencji
4. Justyna Melonowska, doktor filozofii, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
5. Marek Budzisz, publicysta, uczestnik Ruchu Młodej Polski
6. Marian Piłka, publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej od lat 70, poseł na Sejm RP I, III, IV i V kadencji
7. dr Jan Parys, doktor nauk humanistycznych, b. minister obrony narodowej
8. dr hab. Krzysztof Kaczmarski, historyk
9. dr hab. Wojciech Turek, były członek Rady Programowej IDMN
10. Paweł Witaszek, uczestnik opozycji antykomunistycznej, mgr historii
11. prof. dr hab. Tadeusz Wolsza, historyk, członek kolegium IPN
12. Zbigniew Tyszkiewicz, badacz rynku
13. Jan Pietrzak, bard „Solidarności”
14. Maria Dorota Pieńkowska, poetka, muzealniczka
15. Piotr Łysakowski, dr nauk humanistycznych, historyk
16. Tadeusz Płużański, publicysta, pisarz
17. Michał Drozdek, chrześcijański demokrata, prezes Fundacji SPES, m.in. b. doradca premiera Jana Olszewskiego i marszałka Macieja Płażyńskiego
18. dr Paweł Milcarek, filozof i publicysta
19. Adam Borowski, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny, wydawca
20. Czesław Nowak, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
21. Andrzej Michałowski, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
22. Roman Bielański, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
23. Jerzy Langer, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
24. Andrzej Osipow, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
25. Stanisław Fudakowski, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny
26. prof. dr hab. Andrzej Rachuba, historyk
27. prof. dr hab. Krzysztof Kawalec, historyk
28. prof. dr hab. Zofia Zielińska, historyk, emeryt. prof. Wydziału Historii UW
29. Krzysztof Robert Górski, radny Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, działacz społeczny, przewodniczący Stowarzyszenia Mieszkańców Warszawskiego Starego i Nowego Miasta.
30. prof. dr hab. Jacek Bartyzel, UMK
31. Michał Wołłejko, publicysta i historyk, pismo naukowe „Glaukopis”, badacz dziejów ruchu narodowego, autor ponad 100 publikacji popularnonaukowych i kilkudziesięciu naukowych
32. prof. dr hab. Małgorzata Mańka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
33. dr hab. inż. arch. Michał Domińczak, Instytut Architektury i Urbanistyki PŁ
34. dr Wojciech Jerzy Muszyński, IPN
35. dr Jolanta Mysiakowska-Muszynska, red. nacz.. Rocznika Naukowego “Glaukopis”
36. dr Stanisław Konarski, dr nauk ekonomicznych, em. wykładowca Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
37. Anna T. Pietraszek, dokumentalistka film., b. prac. TVP, IPN, wykładowca
38. dr Teresa Bochwic, dziennikarka, nauczyciel akademicki
39. Barbara Szkutnik, pedagog, Członek Komisji Rewizyjnej SPJN
40. dr hab. Stanisław Ryszard Domański, prof. em. SGH oraz INE PAN, wiceprezes Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Polskiej im. I.J. Paderewskiego
41. prof. Mieczysław Ryba, prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Lublinie
42. Jan Pospieszalski, muzyk, dziennikarz, publicysta
43. Mirosław Orłowski, dr nauk humanistycznych, historyk
44. Lech Łuczyński, Instytut Ordo Caritatis
45. prof. dr hab. Maciej Urbanowski, UJ
46. prof. Michał Szulczewski, czł. rzecz. PAN
47. prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk, IH PAN.
48. prof. Stanisław Mikołajczak, przewodniczący AKO Poznań
49. prof. zw. dr hab. Bogumił Grott, historyk, politolog i religioznawca, emerytowany prof. UJ
50. dr Rafał Dobrowolski, historyk, Lublin
51. dr Lucyna Kulińska, historyk,
52. dr hab. Rafał Łatka, prof. UKSW, Instytut Historii UKSW
53. Jan Abgarowicz, przedsiębiorca,
54. Wojciech Boberski, historyk sztuki
55. Teresa Thiel-Ornass, sędzia Sądu Okręgowego w Gdańsku w stanie spoczynku
56. dr Grażyna Ruszczyk, historyk sztuki
57. Mateusz Wyrwich, publicysta i pisarz
58. Waldemar Czechowski, artysta, dokumentalista, członek Rady ds. Niematerialnego Dziedzictwa przy Ministrze Kultury
59. ks. prof. ucz. dr hab. Waldemar Gliński, Wydział Nauk Historycznych UKSW
60. Krzysztof Nowak, reżyser i producent filmów dokumentalnych
61. dr Karol Leszczyński, socjolog
62. Aleksandra Pietrowicz, historyk,
63. Sławomir Karpiński, działacz opozycji antykomunistycznej, Prezes Stowarzyszenia "13 grudnia"
64. Jerzy Zelnik, aktor, reżyser
65. Paweł Woldan, reżyser,
66. Elżbieta Carton de Wiart, artystka, malarka,
67. ks. dr hab. Jarosław Wąsowicz SDB – dyrektor ASIP, wykładowca akademicki
68. dr. Anna Kotańska – historyk
69. Janusz Kotański – historyk, poeta
70. Paweł Ozdoba, publicysta
71. Paweł Kwaśniak, prezes Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej
72. Kazimierz Murawski, ekonomista
73. Ludwika Borawska-Szymborska, architekt wnętrz
74. Teresa Brykczyńska, dziennikarz