• Wojciech RoszkowskiAutor:Wojciech Roszkowski

Tysiąc lat

Dodano: 
„Koronacja pierwszego króla Polski”. Obraz Jana Matejki
„Koronacja pierwszego króla Polski”. Obraz Jana Matejki Źródło: Domena publiczna
Z INNEJ PERSPEKTYWY | Historia oczywiście się nie powtarza, ale pewne zdarzenia i ich kontekst nasuwają czasem wrażenie, że tak jest.

Pod koniec X w. dwa ośrodki władzy w Europie – cesarstwo i papiestwo – przeżywały poważne problemy. W kwestach duchowych cesarze musieli się liczyć z papieżami, ale w sensie politycznym ci ostatni byli zależni od cesarzy i musieli uzyskiwać zgodę na objęcie władzy w Państwie Kościelnym. Autorytet papiestwa osłabiała nie tylko ta zależność, lecz także fatalne niejednokrotnie prowadzenie papieży, czego przykładem był Jan XII. Koronował on wprawdzie cesarza Ottona I, ale ten zwołał w 963 r. synod, który złożył go z urzędu i powierzył władzę papieską Leonowi VIII. Jan zwołał swój synod, który odwołał Leona, ale sam wkrótce zmarł w kompromitujących okolicznościach. Leon powrócił, ale ani on, ani jego następcy, w tym Jan XIII, za którego Mieszko I przyjął chrzest w 966 r., nie przynieśli większego wzrostu autorytetu papiestwa. Tymczasem po śmierci Ottona I cesarstwo także przeżywało kłopoty dynastyczne i chwiejność władzy opartej na skomplikowanej strukturze księstw i królestw niemieckich. Ochrzczone państwo Mieszka mogło utrzymywać tyle niezależności, ile wynikało z ograniczonej kontroli cesarzy nad rubieżami imperium. Na rubieżach tych i tak swawolili możnowładcy niemieccy.

Artykuł został opublikowany w 8/2025 wydaniu tygodnika Do Rzeczy.

Czytaj także