Banknot „Lech Kaczyński. Warto być Polakiem” o nominale 20 zł oraz korespondująca z nim złota moneta o nominale 500 zł to najnowsze wartości kolekcjonerskie wyemitowane przez Narodowy Bank Polski.

− Przez emisję tego banknotu i monety, szczególnie ważnych dla milionów Polaków, a szczególnie ważnych także dla mnie osobiście, ponieważ miałem przyjemność współpracować z Prezydentem RP, profesorem Lechem Kaczyńskim, chcemy oddać hołd wielkiemu człowiekowi, jakim był Lech Kaczyński, który całym swoim życiem potwierdzał, że „Warto być Polakiem” − powiedział prof. Adam Glapiński, Prezes NBP, podczas uroczystego podpisania banknotu, zatwierdzając 10 kwietnia 2021 r. jego emisję.

W duchu patriotyzmu − kolekcjonerski banknot i złota moneta

Banknot i moneta wyróżniają się bogatą symboliką, która została zawarta w warstwie wizualnej. Na przedniej stronie banknotu i na rewersie monety znajduje się portret Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego, wizerunek Orderu Orła Białego oraz Pałacu Prezydenckiego w Warszawie.

Na stronie odwrotnej można zobaczyć budynek Muzeum Powstania Warszawskiego, tłum strajkujących osób w Stoczni Gdańskiej w latach 80. XX w., napis „SOLIDARNOŚĆ” oraz zdjęcie Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu. Moneta wybita w złocie najwyższej próby 999,9 ma nietypowy kształt prostokąta nawiązujący formą do banknotu kolekcjonerskiego.

Na banknocie zostały użyte najnowocześniejsze zabezpieczania obecnie dostępne na rynku.
– Oprócz znaku wodnego z filigranem, precyzyjnego mikrotłoczenia i mikrotekstu, wykorzystano wielokolorowy efekt kątowy z wkomponowanym napisem NBP, specjalny raster, okienkowo umieszczoną w strukturze papieru dwukolorową nitkę zabezpieczającą z efektem ruchu, druk recto-verso przedstawiający Pałac Prezydencki, tło reliefowe, staloryt na obu stronach banknotu – między innymi wypukły na powierzchni papieru wizerunek guzika z oficerskiego munduru znalezionego w Katyniu, a na stronie odwrotnej, pełnowymiarową numerację typograficzną widoczną w świetle dziennym oraz skróconą, widoczną w świetle dziennym, jak i UV czy zabezpieczenie wykonane farbą zmienną optycznie – wyjaśnia Barbara Jaroszek, Dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP.

Przypominał o polskich bohaterach i przywracał dumę narodową

Na banknocie i monecie widnieją również słowa Lecha Kaczyńskiego: „Warto być Polakiem”. Jak przejawiały się one w działaniach podejmowanych przez Prezydenta?
Prof. Andrzej Nowak, w folderze poświęconym banknotowi i monecie, zauważa, że Lech Kaczyński prowadził konsekwentną politykę historyczną, która miała przypomnieć nowym pokoleniom Polaków dumę narodową i szacunek dla zapomnianych bohaterów walk o wolność Rzeczypospolitej. Uhonorował Orderem Orła Białego tak znakomite postaci jak abp. Ignacy Tokarczuk, Andrzej Gwiazda i Anna Walentynowicz. Pośmiertnie odznaczył Zbigniewa Herberta, rtm. Witolda Pileckiego, gen. Augusta Emila Fieldorfa, ps. „Nil”. Zainicjował ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Chciał upamiętnić bohaterską ofiarę żołnierzy polskich, zamordowanych w Katyniu, w 70. rocznicę tej zbrodni.

Od początku walczył w słusznej sprawie

Lech Kaczyński urodził się 18 VI 1949 r. w Warszawie, w inteligenckiej rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Jak podaje prof. Andrzej Nowak: Po ukończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim przeniósł się w 1971 r. do Sopotu i podjął pracę naukową na Uniwersytecie Gdańskim. Specjalizował się w prawie pracy. W 1980 r. obronił rozprawę doktorską, a w 1990 r. habilitację; w 1996 r. został profesorem nadzwyczajnym.

W drugiej połowie lat 70. wszedł w krąg twórców Wolnych Związków Zawodowych. Uczył robotników na tajnych spotkaniach prawa pracy, pisywał do podziemnego „Robotnika Wybrzeża”. W tym czasie poznał swoją przyszłą żonę – Marię Helenę z domu Mackiewicz. Pobrali się w 1978 r.

W czasie sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej został jednym z doradców Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Współredagował zapisy statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, był szefem Biura Interwencyjnego gdańskiego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego i członkiem Zarządu Regionu Gdańskiego. W stanie wojennym był internowany na blisko rok w Strzebielinku. Współorganizował strajki w maju i sierpniu 1988 r. w Stoczni Gdańskiej, torując drogę do legalizacji związku.

Cieszył się dużym poparciem społecznym

Patrząc na rozwój kariery politycznej Lecha Kaczyńskiego od 1989 r., prof. Andrzej Nowak podkreśla:
W wyborach czerwcowych 1989 r. został senatorem, a równocześnie jako I zastępca przewodniczącego faktycznie kierował „Solidarnością” podczas zaangażowania Lecha Wałęsy w kampanię przed wyborami prezydenckimi. Wszedł do Kancelarii Prezydenta RP jako minister stanu ds. bezpieczeństwa narodowego. Wobec ostrego sporu z prezydentem odszedł z Kancelarii. Od II 1992 do VI 1995 r. pełnił funkcję prezesa Najwyższej Izby Kontroli.

Jako minister sprawiedliwości od VI 2000 r. w rządzie Akcji Wyborczej „Solidarność” zyskał wielkie poparcie społeczne dzięki energicznej walce z przestępczością zorganizowaną i korupcją. Rok później został pierwszym prezesem nowej partii – Prawa i Sprawiedliwości. Jesienią 2002 r. wygrał wybory na urząd prezydenta Warszawy. Doprowadził do otwarcia 1 VIII 2004 r. Muzeum Powstania Warszawskiego, rozpoczęcia budowy Centrum Nauki „Kopernik”, a przede wszystkim do ograniczenia plagi korupcji przy zamówieniach publicznych w mieście.

Był politycznym wizjonerem

Analizując drogę Lecha Kaczyńskiego do prezydentury, prof. Andrzej Nowak zauważa:
Te sukcesy pomogły mu odnieść zwycięstwo w walce o urząd prezydenta RP w październiku 2005 r. Wobec szybko odbudowujących się wpływów imperialnych Rosji pod rządami Putina starał się stworzyć oś współpracy energetycznej, która uwolniłaby Europę Wschodnią od szantażu gazowego. Był inicjatorem akcji dyplomatycznej, która ocaliła Gruzję, kiedy rosyjskie czołgi zbliżały się do Tbilisi. Podtrzymywał szczególnie dobre stosunki z bezpośrednimi sąsiadami: Litwą i Czechami, starał się także o zachowanie strategicznych relacji z Ukrainą.

Realizację jego wizji Polski przerwała tragiczna śmierć. Wraz z 95 osobami towarzyszącymi mu na pokładzie prezydenckiego samolotu, w tym także jego żoną Marią, zginął w czasie podejścia maszyny do lądowania nad smoleńskim lotniskiem 10 IV 2010 r.

W 11. rocznicę tragedii smoleńskiej Prezes NBP prof. Adam Glapiński złożył uroczyście podpis na banknocie kolekcjonerskim poświęconym śp. Lechowi Kaczyńskiemu.

Na każdym polskim banknocie widnieje podpis Prezesa NBP. W ten symboliczny sposób prezes banku centralnego, jedynego emitenta polskich znaków pieniężnych potwierdza, że są one prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

Informacje dla kolekcjonerów i osób zainteresowanych numizmatyką

^{Banknot „Lech Kaczyński. Warto być Polakiem”
Nominał: 20 zł
Wymiary: 150 mm x 77 mm
Nakład: do 80 000 szt.
Projektant: Justyna Kopecka}

^{Złota moneta „Lech Kaczyński. Warto być Polakiem”
Nominał: 500 zł
Metal: Au 999,9/1000
Stempel: lustrzany
Wymiary: 50 mm x 25 mm
Masa: 31,1 g
Brzeg (bok): gładki}