Wielka wojna prof. Traby o "szubienice"
  • Piotr SemkaAutor:Piotr Semka

Wielka wojna prof. Traby o "szubienice"

Dodano: 
Tzw. Szubienice - Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińskiej i Mazurskiej w Olsztynie
Tzw. Szubienice - Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińskiej i Mazurskiej w Olsztynie Źródło: PAP / Tomasz Waszczuk
Spór o olsztyńskie szubienice trudno odróżnić od wielu innych konfliktów, w których liberalne elity chcą zachować dominację w dziedzinie kształtowania polityki historycznej.

Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie, zwany przez mieszkańców miasta szubienicami, ogrodzony jest siatką. Prezydent miasta zaakceptował postulaty demontażu pomnika, przy którym w epoce PRL w serwilistyczny sposób wysławiano Armię Czerwoną. Jednak szubienice znalazły swoich obrońców. Na ich czele stanął prof. Robert Traba, były szef Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie. Na jednej z pikiet zgromadził ok. 30 osób z transparentami: „Projekt dla pokoju” „Historia tak”, „Nienawiść nie”, „Ideologizacja nie”. Demonstranci żądali wstrzymania demontażu, zachowania pomnika i zamienienia go w Centrum Dialogu Historycznego. Zbierane są podpisy w obronie monumentu.

NIESŁAWNE LOSY POMNIKA WYZWOLENIA

Monument sławiący Armię Czerwoną odsłonięto w Olsztynie w 1954 r. Inicjatorem i zleceniodawcą pomnika był sam Mieczysław Moczar, wówczas wojewoda olsztyński. Oficjalnie jednak cała akcja na rzecz pomnika była pilotowana przez Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, które nawet urządziło zbiórkę na sfinansowanie inicjatywy. Projekt pomnika wykonał Xawery Dunikowski, znany rzeźbiarz i były więzień obozu Auschwitz- Birkenau. Dunikowski po wojnie starał się zatrzeć pamięć o swoich przedwojennych pomnikach Piłsudskiego i po 1945 r. łączył przedwojenne doświadczenia konstruktywizmu z elementami socjalistycznymi.

Artykuł został opublikowany w 31/2023 wydaniu tygodnika Do Rzeczy.

Czytaj także