Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce to jedno z najbardziej znanych i odwiedzanych sanktuariów maryjnych w Polsce.
Święta Lipka. Mała miejscowość na Mazurach
Sanktuarium Maryjne w Świętej Lipce znajduje się na północy Polski, w odległości ok. 70 km od Olsztyna. Święta Lipka to dawna pruska osada, położona niedaleko Kętrzyna i Reszla nad jeziorem Dejnowa. Choć miejscowość niewielka to jednak znana przez wielu pielgrzymów w Polsce i na świecie. Często Świętą Lipkę nazywa się "Częstochową Północy". Sanktuarium w Świętej Lipce odwiedza co roku co najmniej 100 tys. pielgrzymów i turystów, którzy odwiedzają region mazurski.
Początki sanktuarium w Świętej Lipce sięgają XIV wieku. Bazylika znajduje się w miejscu, gdzie kiedyś stały dwie kaplice. Jedna z 1400 roku, druga z 1619 roku. Do sanktuarium należą również barokowe kapliczki drogi różańcowej, która wynosi łącznie ok. 6 km. Na terenie sanktuarium znajduje się również dom zakonny ojców jezuitów.
Na ołtarzu głównym bazyliki znajduje się obraz Matki Boskiej Świętolipskiej, znanej jako Matka Boża Jedności Chrześcijan. Bazylika w Świętej Lipce słynie również m.in. z barokowych organów z ruchomymi figurkami, wykonanych w 1721r.
Objawienia maryjne w Świętej Lipce
W XIV wieku w Świętej Lipce miały miejsce objawienia. Mężczyźnie skazanemu na śmierć objawiła się Matka Boża i poprosiła, by ten wyrzeźbił Jej wizerunek z Dzieciątkiem i ustawił go na drzewie lipowym. Mężczyzna w ciągu jednej nocy wyrzeźbił postać Pięknej Pani w jednym kawałku drewna. Następnego dnia, gdy znaleziono przy skazańcu piękną rzeźbę, uznano, że jest to znak i wypuszczono go na wolność.
Mężczyzna wdzięczny Matce Bożej za uratowanie, idąc w kierunku miejscowości Reszel, szukał drzewa lipowego, by ustawić na nim figurę. Właściwe według niego drzewo stało w miejscu, gdzie obecnie znajduje się bazylika świętolipska. W krótkim czasie miejsce to stało się miejscem uzdrowień i cudów. Spotkano się z sytuacją, kiedy nawet owce przyklękały przechodząc obok lipy, na której stała figura Maryi.
Historia sanktuarium w Świętej Lipce
Choć o Świętej Lipce zrobiło się głośno już w XIV wieku, a 100 lat później było to już miejsce pielgrzymowania wielu Polaków, to jednak historia tego miejsca przez kilka stuleci znana była jedynie z przekazów ustnych. Pierwsze dokumenty na temat Świętej Lipki datuje się na XVII wiek. Jak podają źródła, po raz pierwszy historię tego miejsca spisał historyk Świętej Lipki Michał Ciaritius w 1626 roku.
Jeszcze w średniowieczu zaczęto organizować pielgrzymki do Świętej Lipki. Pielgrzymi chcieli w tym miejscu uzyskać odpust zupełny lub prosić o cud uzdrowienia. W 1519 roku z Królewca do Świętej Lipki pieszo i boso pielgrzymował ostatni wielki mistrz krzyżacki Albrecht Hohenzollern. Kilka lat po tym wydarzeniu w państwie pruskim zakazano wiary katolickiej. Kaplica w Świętej Lipce została zburzona, lipę wycięto a figurkę utopiono w Jeziorze Wirowym, które znajdowało się nieopodal tego miejsca. Dopiero blisko 100 lat później katolicy w Prusach odzyskali swobody wyznaniowe. Wtedy też sekretarz króla Zygmunta III Stefan Sadorski wykupił Świętą Lipkę i zainicjował budowę nowej kaplicy w miejscu gdzie przed wiekiem stała figura.
Odbudowa Świętej Lipki przyczyniła się do rozkwitu sanktuarium. Święta Lipka jest obecnie "perłą Baroku". Po wybudowaniu nowej kaplicy, w latach 30. XVII wieku do Świętej Lipki sprowadzono jezuitów. Później, w kaplicy został umieszczony wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem, autorstwa Bartłomieja Pensa na wzór obrazu Matki Bożej z rzymskiej bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie.
W 1687 r. poświęcono kamień pod budowę nowego kościoła, a 15 sierpnia 1693 r. biskup warmiński Jan Stanisław Zbąski konsekrował kościół. Rok później rozpoczęto budowę krużganków z kaplicami. Kilka lat później wybudowano również klasztor. Jednak prace wykończeniowe trwały jeszcze wiele lat. W 1968 r. kard. Stefan Wyszyński i kard. Karol Wojtyła ukoronowali obraz świętolipski koronami papieskimi. W 1983 r. kościół w Świętej Lipc uzyskał tytuł bazyliki mniejszej.
Czytaj też:
Ziemia Święta: Chrześcijanie ormiańscy świętowali Boże NarodzenieCzytaj też:
Kim był św. Charbel? Jaki jest jego fenomen?