Nietypowo o Piłsudskim
Dariusz Kaczanowski napisał książkę „Życie dla Polski – z Komendantem Józefem Piłsudskim moja rozmowa o Niepodległej”. I żeby była jasność, Kaczanowski żyje tu i teraz, urodził się 36 lat po śmierci Piłsudskiego. Pomysł dr. Kaczanowskiego polega na tym, że zebrał i wybrał cytaty z książek Piłsudskiego, z wywiadów z nim, z listów pisanych przez niego, z przemówień; mnóstwo wypowiedzi a całość wystylizował na dialog z Piłsudskim. Podzielił całość na rozdziały: Towarzysz, Bojowiec, Komendant, Naczelnik i Marszałek. Wszystko to zrobione z dużym znawstwem sprawy i smakiem literackim.
Książka uzyskała pozytywne recenzje prof. dr. Hab. Grzegorza Nowika – dyrektora Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i prof. dr. hab. Wiesława Jana Wysockiego z Instytutu Historii UKSW. Opracowanie graficzne książki zapewnił prof. Artur Krajewski z ASP w Warszawie. Ciekawostką jest, że do składu użyto fontu Brygada 1918. Książka została wydana przez Fundację Kultury i Sztuki artHOLDING przy dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Patronat objęli m.in. Muzeum w Sulejówku, Muzeum Niepodległości, Instytut Józefa Piłsudskiego, Związek Piłsudczyków.
Książkę czyta się jakby rzeczywiście obaj panowie siedzieli i rozmawiali. Pytania wcale nie są łatwe, bo i postać Marszałka nie była jednoznaczna. Ogromna erudycja Kaczanowskiego powoduje, że lektura jest pełna napięcia, można dowiedzieć się wiele ciekawych rzeczy o Marszałku. Nie jest to praca naukowa, czysto historyczna, raczej jest to popularyzacja postaci Piłsudskiego, podana w sposób przystępny, uwspółcześniony, absolutnie ciekawy. Proszę się nie zdziwić gdy w pytaniach pojawiają się nazwiska Herberta, Kaczmarskiego czy Jan Paweł II. Taka to rozmowa. O tamtych czasach i ich wpływie na nasze czasy.
Rozmowa z Piłsudskim
Doktor Dariusz Kaczanowski od zawsze darzył estymą Józefa Piłsudskiego. Napisał książkę nietypową. Wykonał mrówczą pracę i zebrał setki cytatów z książek Marszałka, z jego wywiadów, wypowiedzi publicznych, listów. Wystylizował to na wywiad-rzekę, co z pewnością zdziwiłoby głównie samego Komendanta. Praca trwała ponad rok, trzeba było przebić się przez tysiące stron wypowiedzi Piłsudskiego, ułożyć z tego logiczną całość, uczynić szereg zabiegów redakcyjnych dla uczynienia płynną tej „rozmowy”.
Ktoś spyta – po co? Odpowiadam. Postać Naczelnika jest do dzisiaj jedną z najważniejszych w historii Europy ostatnich dwustu lat. Istnieje powiedzenie, że ciągle rządzą Polską dwie trumny: Piłsudskiego i Dmowskiego i ewidentnie coś w tym jest. To człowiek, który ocalił Polskę, a właściwie przywrócił ją mapie. A potem ją obronił przed komunizmem, a tym samym i całą Europę.
Ile trzeba mieć szacunku dla tej postaci, żeby podjąć decyzję o rozpoczęciu takiego dzieła? Byłem świadkiem tej decyzji - znam autora osobiście - wiem, ile pracy wymagało napisanie tej książki, a trzeba tu powiedzieć, że nie było to na zasadzie „kopiuj-wklej”. Każda wypowiedź, cytat z Piłsudskiego były wpisane osobiście przez autora.
Decyzja zapadła kilka lat temu. Postać Józefa Piłsudskiego jest warta pamiętania, przypominania, nobilitowania. Czynił on rzeczy, o których inni bali się w ogóle pomyśleć. Podejmował trudne decyzje. I był skuteczny, jakież oryginalne to w naszym kraju.
„Życie dla Polski” to rozmowa, ale nie zadawanie oczywistych pytań. Jest w tym wszystkim myśl przewodnia, jest pomysł na dialog, jest czasami „ciągnięcie za słowa”, a czasami zdarzają się i pytania trudne.
Kaczanowski jest ekonomistą, samorządowcem, politykiem. Jest doktorem nauk ekonomicznych, nie historycznych. Ale od zawsze jest osobą, która mówiąc o Piłsudskim, podnosi głowę, uśmiecha się i z szacunkiem wymawia: Piłsudski. Napisać książkę o Józefie Piłsudskim w roku 2022 nie jest łatwo. Biografie, opracowania, powieści, wydania encyklopedyczne, wspomnienia, pamiętniki, wszystko już było. Ale okazuje się, że można zrobić coś oryginalnego.
Doktor Bohdan Urbankowski napisał swego czasu: „Celem Piłsudskiego była niepodległość Polski, a więc walka z niewolą wokół nas i z niewolą w nas samych, zagnieżdżoną w sercach i umysłach, niewolą rosnącą wraz z nami i w ten sposób hamującą nasz wzrost”. I to święta prawda.
Jerzy Jankowski