W niedzielę wieczorem w szpitalu w Pensylwanii zmarł Fethullah Gulen. Powodem śmierci kaznodziei była niewydolność układu krążenia. Islamski duchowny miał 83 lata.
O śmierci Gulena poinformował w mediach społecznościowych jego bratanek Ebuseleme Gulen. – Nasze źródła wywiadowcze potwierdzają śmierć przywódcy organizacji FETO – przekazał w poniedziałek minister spraw zagranicznych Turcji Hakan Fidan.
Zmarł największy wróg Erdogana
Fethullah Gulen był dawnym sojusznikiem prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana, a potem jego głównym rywalem. Przez ostatnie lata przebywał w Stanach Zjednoczonych na wygnaniu. Tureckie władze od lat starały się o jego ekstradycję.
Kaznodzieja przewodził ruchem religijnym Hizmet (Służba), który czerpał inspirację z sufizmu, czyli nurtów mistycznych w islamie. Władze Turcji zarzuciły Gulenowi zbudowanie organizacji FETO, która według nich składała się z jego zwolenników zajmujących wpływowe stanowiska w administracji państwowej oraz armii.
Próba zamachu stanu w Turcji
Do nieudanego puczu wojskowego w Turcji doszło w połowie lipca 2016 r. Część tureckiej armii, używając sprzętu wojskowego, czołgów, samolotów i śmigłowców, próbowała pozbawić władzy prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana. Doszło m.in. do próby zajęcia budynku parlamentu. W trwających kilka dni starciach (większość opanowano już następnego dnia) zginęło co najmniej 260 osób, a 2 196 zostało rannych.
Tureckie władze wskazały jako głównego organizatora zamachu stanu islamskiego kaznodzieję. Gulen zaprzeczał oskarżeniom o jakikolwiek udział w próbie puczu wojskowego w 2016 r. Przekonywał, że kierowany przez niego ruch to sieć pokojowych organizacji pozarządowych.
Wiele mówiło się o możliwości przeprowadzenia puczu przez samego prezydenta Erdogana. Zamach stanu miałby posłużyć politykowi do przeprowadzenia czystek w armii i instytucjach państwowych – po zamachu do więzień trafiło 50 tys. osób, w tym co najmniej 130 dziennikarzy, a 150 tys. zawieszono lub zwolniono z pracy.
Kim był Fethullah Gulen?
Fethullah Gulen urodził się 27 kwietnia 1941 r. w Erzurumie we wschodniej Turcji. Pod koniec lat 50. otrzymał dyplom kaznodziei państwowego i objął stanowisko religijne w Izmirze, trzecim największym tureckim mieście.
W swoich wystąpieniach poruszał kwestie związane m.in. z religią, edukacją, nauką, ekonomią oraz sprawiedliwością społeczną.
Opowiadał się za koncepcją islamu otwartego, współistniejącego z innymi religiami. Spotykał się z wieloma przywódcami różnych religii, m.in. z papieżem Janem Pawłem II.
Czytaj też:
Erdogan: Netenjahu tak jak Hitler, zostanie powstrzymany