Márai najważniejszy
  • Piotr GociekAutor:Piotr Gociek

Márai najważniejszy

Dodano: 
Biblioteka, zdjęcie ilustracyjne
Biblioteka, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Unsplash
POCZYTANKI Intrygujące są już same dzieje cyklu „Dzieło Garrenów”. Opus magnum Sándora Máraiego to pięć powieści (wydanych w trzech tomach), z których pierwsza powstała w 1930 r. i miała być osobną całością, kolejne zaś pisane były w sporych odstępach przez dwie kolejne dekady.

Ostateczną redakcję i nowy kształt książkom „Zbuntowani”, „Zazdrośni”, „Obcy”, „Znieważeni” i „Maruderzy” nadał pisarz w roku 1988, tuż przed śmiercią, domykając pracę, o której niemal pół wieku wcześniej pisał w „Dzienniku”, że gdyby jej nie kontynuował, to „wszystko było daremne: moja praca i życie”.

Rodzinne miasto Kass, Koszyce, zamienia się na tych stronicach w Miasto, geografia staje się nieco fantastyczna (Miasto leży nad morzem); szukając symbolu, Márai ocala realizm. Cała reszta bowiem wywiedziona jest z tego, co przeżył, widział i przemyślał. W centrum historii mamy rodzinę Garrenów: ojciec – wzór patrycjusza; dzieci – rozpierzchnięte po świecie (oprócz córki, która została przy ojcu). Emmanuel został z wyboru człowiekiem bez ojczyzny, Tamas wstąpił do partii nazistowskiej, bo uznał, że tak bezpieczniej; alter ego autora, czyli pisarz Peter, obserwuje wszystko, co dzieje się dokoła, i jest kronikarzem klęski.

Artykuł został opublikowany w 41/2025 wydaniu tygodnika Do Rzeczy.

Czytaj także