Za nowelą ustawy o SN zagłosowało wszystkich 97 senatorów uczestniczących w środowym głosowaniu. Senat wprowadził 29 poprawek. Większość z nich przyjęto przy poparciu 53 głosujących senatorów, czyli tzw. paktu senackiego. Teraz nowela wróci do Sejmu, który będzie mógł usunąć poprawki i przyjąć ustawę w takiej formie, w jakiej przegłosował ją w ubiegłym tygodniu.
Głównym celem noweli jest likwidacja Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. To jeden z tzw. kamieni milowych, stawianych przez KE jako warunek konieczny do uruchomienia Polsce środków z KPO.
116 kamieni milowych
Komisja Europejska zaopiniowała w czwartek pozytywnie Krajowy Plan Odbudowy. Minister Puda podkreśla, że kamienie milowe są "już ustalone".
– Skupiamy się na ich realizacji, a jest ich aż 116. KPO zawiera 48 reform i 116 powiązanych z nimi kamieni milowych oraz 54 inwestycje i 166 wskaźników. Ostatecznym terminem realizacji programu jest 31 sierpnia 2026 r. Do wykorzystania mamy 23,858 mld euro w części dotacyjnej i 11,507 mld euro w części pożyczkowej – mówił polityk w rozmowie z "Gościem niedzielnym".
Minister zapewnił, że wśród tych 116 kamieni milowych obecnie nie ma kwestii wyboru składu KRS. Jednocześnie dodał, że część tych kamieni milowych już została zrealizowana. - Np. wejście w życie wodoru jako paliwa alternatywnego. Na spełnienie innych mamy czas do lipca, więc np. ustawa likwidująca Izbę Dyscyplinarną na pewno zdąży już przejść przez Senat i być podpisana przez prezydenta – mówił.
Czego żąda KE?
Spełnienie wymagań z tzw. kamieni milowych jest konieczne do otrzymania pieniędzy z Funduszu Odbudowy. Bez spełnienia żądań Brukseli środki nie zostaną uruchomione. PiS ma czas do końca drugiego kwartału 2022 roku, na wywiązanie się z poleceń KE.
Oprócz likwidacji Izby Dyscyplinarnej, Komisja wymaga zmiany regulaminu Sejmu. Zmiany mają uniemożliwić w przyszłości wprowadzanie ustaw bez konsultacji i w przyspieszonych tempie.
Kwestie dotyczące praworządności precyzuje aneks do decyzji KE o KPO –Komponent F: "Poprawa jakości instytucji i warunki dla wprowadzenia KPO".
W punkcie F1.1. Reforma wzmacniająca niezależność i bezstronność sądów, reforma powinna:
a) we wszystkich sprawach dotyczących sędziów, w tym dyscyplinarnych i immunitetów sędziowskich określić zakres jurysdykcji izby Sądu Najwyższego, inny niż istniejąca Izba Dyscyplinarna, wypełniając kryteria Art. 19 Traktatu. Wszystkie wymienione sprawy powinny być badane przez niezależny i bezstronny sąd ustanowiony przez prawo, natomiast uznaniowe uprawnienie do wyznaczania sądu dyscyplinarnego mającego jurysdykcję w pierwszej instancji w sprawach sędziów sądów powszechnych zostanie ograniczone.
b) określić zakres odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, zapewniając im prawo do wysyłania pytań do TSUE, takie pytania nie mogą być podstawą do postępowań dyscyplinarnych
c) podczas gdy sędziowie mogą być pociągani do odpowiedzialności za przewinienia służbowe, w tym oczywiste i poważne naruszenia prawa, należy określić, że treść orzeczeń sądowych nie może być klasyfikowana jako przewinienie dyscyplinarne
d) zapewnić w ramach procedur sądowych możliwość weryfikacji, czy sędzia spełnia wymogi niezależności, bezstronności i bycia ustanowionym przez prawo zgodnie z Art 19. Traktatu, jeśli zajdą co do tego poważne wątpliwości
e) wzmocnić proceduralne gwarancje i uprawnienia stron w postępowaniach dyscyplinarnych dotyczących sędziów przez (i) rozpatrzenie spraw w rozsądnym terminie (ii) określając zakres terytorialny sądów rozpatrujących sprawy (iii) zapewniając prawo do obrony i istotny czas na jej przygotowanie.
Punkt F.1.2. dot. sytuacji sędziów dotkniętych decyzjami Izby Dyscyplinarnej. Wynikać powinno z niej, że:
a) sprawy już rozpatrzone przez przez Izbę Dyscyplinarną powinny być powtórnie zbadane przez sąd wypełniający wymogi z Art 19 Traktatu, zgodnie z reformą opisaną powyżej.
b) ustawa powinna wprowadzić termin 3 miesięcy na rozpoczęcie sprawy od wniosku sędziego, który chce takiego ponownego rozpatrzenia i 12 miesięcy na jej rozstrzygnięcie.
c) sprawy obecnie oczekujące przed Izbą Dyscyplinarną powinny być skierowane do nowej izby zgodnej ze wspomnianymi reformami.
Punkt F.2.1. dot.poprawy procesu tworzenia prawa zakłada szereg poprawek do Regulaminu Sejmu, Senatu i Rady Ministrów. Mają one wprowadzić:
a) obowiązkową ocenę wpływu i publiczne konsultacje projektów ustaw proponowanych przez posłów i senatorów
b) ograniczenie użycia przyspieszonych procedur tylko do wyraźnie określonych wyjątkowych przypadków.
Środki na odbudowę po pandemii
Komisja Europejska zaopiniowała w czwartek pozytywnie Krajowy Plan Odbudowy. – Rozmawialiśmy dziś nt. KPO Polski. Po dyskusji, kolegium komisarzy zgodziło się skierować do Rady UE wniosek o realizację planu. Przewodnicząca Komisji Europejskiej uda się jutro (w czwartek) do Warszawy, by to zaprezentować, tak jak robiła to w przypadku wszystkich innych planów odbudowy – powiedział unijny komisarz ds. gospodarki Paolo Gentiloni.
Krajowy Plan Odbudowy zakłada, że z unijnego Funduszu Odbudowy do Polski ma trafić ok. 58 mld euro – ponad 23,9 mld euro w formie dotacji i ponad 34,2 mld euro w formie pożyczek. Filarami KPO są m.in. innowacyjność, zdrowie, gospodarka, transport i cyfryzacja.
W czwartek do Polski ma przyjechać szefowa KE Ursula von del Leyen.
Czytaj też:
PiS poparł poprawki Senatu. "Element gry Kaczyńskiego"Czytaj też:
Senat popełnił wielki błąd? "Przyjęta ustawa narusza konstytucję"