"Zdrowaś Maryjo" początkiem Różańca
Różaniec Święty to modlitwa, którą znamy niejako z samego Pisma Świętego. Ewangeliści przekazali, że podczas objawienia Maryi, Archanioł Gabriel pozdrowił ją słowami: Zdrowaś (Bądź pozdrowiona) Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą błogosławiona jesteś między niewiastami.
To początek modlitwy, którą dziś znamy jako Pozdrowienie Anielskie. Podczas spotkania Maryi ze św. Elżbietą, matka Jana Chrzciciela dodała: I błogosławiony owoc żywota Twojego. Z czasem Kościół dodał na końcu imię Jezus oraz wezwanie do Matki Bożej: Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej, amen.
Choć na pierwszy rzut oka Różaniec Święty jest modlitwą maryjną, to jednak w jej centrum jest sam Jezus Chrystus. Odmawiając Różaniec, modlimy się razem z Maryją i to Ona uczy nas rozumieć tajemnice z życia Jej Syna. Różaniec jest dziś jedną z najpopularniejszych modlitw na świecie i jednocześnie najtrudniejszych. Odmawiają go zarówno ludzie prości, jak i wykształceni, bogaci i biedni, duchowni i świeccy. Do odmawiania Różańca Świętego niejednokrotnie podczas objawień zachęcała sama Matka Boża.
Historia Różańca Świętego
Modlitwa różańcowa nie powstała jednorazowo, ale jej postać kształtowała się na przestrzeni wielu stuleci. Chrześcijanie pierwszych wieków poważnie potraktowali wezwanie św. Pawła z pierwszego Listu do Tesaloniczan: "Nieustannie się módlcie". Wśród pustelników i zakonników powstał zwyczaj, by modlić się krótkimi formułami, powtarzanymi często w ciągu dnia. Pierwsze takie świadectwo pochodzi z III wieku i dotyczy św. Pawła z Teb, który postanowił odmawiać w ciągu dnia 300 "Ojcze Nasz". Do odliczania modlitw używał kamieni.
Od IV wieku używano już sznura, na którym pleciono paciorki. Najstarsze świadectwo, wskazujące, że jedną z formuł modlitewnych było "Zdrowaś Maryjo", pochodzi z IX wieku. Jednak czasem największego nabożeństwa do Matki Bożej okazało się średniowiecze. To wówczas powstał zwyczaj odmawiania 150 Zdrowaś Maryjo, na wzór 150 Psalmów. Dlatego też mówiło się o "psałterzu Maryi". Od XII wieku zaczęto przeplatać "Zdrowaś Maryjo" modlitwą "Ojcze Nasz".
Skąd nazwa "różaniec"?
Choć róża od bardzo dawna jest symbolem Matki Bożej, to jednak nie wiadomo czy miało to wpływ na nazwę modlitwy. Niektóre źródła podają, że w średniowieczu był zwyczaj przyozdabiania głów wieńcami. A w niektórych językach wieniec nazywano "różańcem".
Inne źródła wyjaśnienia nazwy doszukują się w legendzie o leniwym młodzieńcu. Jego jedynym zajęciem było zaplatanie wianków i przyozdabianie nimi figury Maryi. Z Bożą pomocą młodzieniec wstąpił do zakonu, jednak tam nie mógł codziennie zrywać świeżych kwiatów dla Maryi. Gdy powziął decyzję o opuszczeniu zakonu, dostał radę od jednego z mnichów: Jeśli chcesz życiem nowym cieszyć Maryję Królową, ze szlachetnych czynów wianek w każdy dzień niech dostanie. Wplataj weń słowa chwały (…), po pięćdziesiąt Zdrowaś Maryjo codziennie będziesz odmawiać. To już będzie cały wieniec, który Ona bardziej ceni niźli lilie, niźli róże.
Rozpowszechnienie Różańca Świętego przypisuje się dominikanom. Przez wiele lat różaniec kojarzono ze św. Dominikiem, który miał go otrzymać od samej Matki Przenajświętszej podczas objawienia. To także dominikanin – papież Pius V – w 1569 roku nadał różańcowi obecną formę.
Z przekazaniem różańca św. Dominikowi wiążą się szczególne obietnice złożone przez Matkę Bożą tym, którzy z wiarą będą odmawiać Różaniec Święty:
1. Wszyscy, którzy wiernie służyć mi będą, odmawiając różaniec święty, otrzymają pewną szczególną łaskę.
2. Obiecuję moją specjalną obronę i największe łaski wszystkim tym, którzy będą odmawiać różaniec.
3. Różaniec będzie potężną bronią przeciwko piekłu; zniszczy występek i rozgromi herezję.
4. Cnoty i święte czyny zakwitną – najobfitsze zmiłowanie dla dusz uzyska od Boga; serca ludzkie odwróci od próżnej miłości świata, a pociągnie do miłości Boga i podniesie je do pragnienia rzeczy wiecznych. O! Ileż dusz uświęci tą modlitwą.
5. Dusza, która poleca mi się przez różaniec – nie zginie.
6. Ktokolwiek odmawiać będzie pobożnie różaniec święty, rozważając równocześnie tajemnice święte, nie dozna nieszczęść, nie doświadczy gniewu Bożego, nie umrze nagłą śmiercią; nawróci się, jeśli jest grzesznikiem, jeśli zaś sprawiedliwym – wytrwa w łasce i osiągnie życie wieczne.
7. Prawdziwi czciciele mego różańca nie umrą bez sakramentów świętych.
8. Ci, którzy będą odmawiali różaniec, znajdą podczas swego życia i w chwili śmierci światło Boże oraz pełnię Bożej łaski i będą mieli udział w zasługach błogosławionych.
9. Codziennie uwalniam z czyśćca dusze, które mnie czciły modlitwą różańcową.
10. Wierne dzieci różańca zasłużą na wysoki stopień chwały w niebie.
11. O cokolwiek przez różaniec prosić będziesz – otrzymasz.
12. Rozszerzającym mój różaniec przybędę z pomocą w każdej potrzebie.
13. Otrzymałam od mojego Boskiego Syna obietnicę, że wszyscy obrońcy różańca będą mieli za wstawienników cały dwór niebieski w czasie ich życia i w godzinę śmierci.
14. Odmawiający mój różaniec są moimi dziećmi, a braćmi Jezusa Chrystusa, Syna mojego Jednorodzonego.
15. Nabożeństwo do mego różańca jest wielkim znakiem przeznaczenia dla nieba.
Tajemnice Różańca Świętego
Odmawiania "Zdrowaś Maryjo" z rozważaniem życia Jezusa Chrystusa połączono w XV wieku. Wtedy też wyodrębniono 15 szczególnych momentów z życia Jezusa Chrystusa i Jego Matki Maryi. Momenty te zostały połączone z poszczególnymi dziesiątkami i nazwane tajemnicami różańcowymi. Podzielono je na trzy części: radosne, bolesne i chwalebne.
W 2002 roku doszło do kolejnej zmiany w odmawianiu Różańca Świętego. Papież Jan Paweł II dodał kolejną część – światła. Pięć nowych tajemnic obejmowało publiczną działalność Jezusa – od chrztu w Jordanie po ustanowienie sakramentu Eucharystii.
Tajemnice Radosne
- Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie
- Nawiedzenie św. Elżbiety
- Narodzenie Jezusa
- Ofiarowanie Jezusa w świątyni jerozolimskiej
- Odnalezienie Jezusa w świątyni
Tajemnice Światła
- Chrzest Jezusa w Jordanie
- Objawienie się Jezusa na weselu w Kanie
- Głoszenie królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia
- Przemienienie Jezusa na górze Tabor
- Ustanowienie Eucharystii
Tajemnice Bolesne
- Modlitwa Jezusa w Ogrójcu
- Biczowanie Jezusa
- Ukoronowanie cierniem
- Droga krzyżowa
- Śmierć Jezusa na krzyżu
Tajemnice Chwalebne
- Zmartwychwstanie Jezusa
- Wniebowstąpienie Jezusa
- Zesłanie Ducha Świętego
- Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
- Ukoronowanie Maryi na Królową nieba i ziemi.
Kilka słów o Różańcu
"Różaniec to moja ulubiona modlitwa! (…) Wspaniała w swej prostocie i głębi. W tej modlitwie powtarzamy po wielokroć słowa, które Dziewica Maryja usłyszała od Archanioła i od swej krewnej Elżbiety. Z tymi słowami łączy się cały Kościół. Na tle słów Zdrowaś Maryjo dusza uzmysławia sobie zasadnicze wydarzenia z życia Jezusa Chrystusa. (…) Modlitwa tak prosta i tak bogata. Z głębi mojego serca zachęcam wszystkich do jej odmawiania" – mówił św. Jan Paweł II.
"Ilekroć Kościół Boży był w wyjątkowym niebezpieczeństwie, Stolica Apostolska wzywała do modlitwy różańcowej. Różaniec bowiem zrodził się w chwilach niebezpiecznej walki wywrotnych sekt i herezji przeciwko Kościołowi i porządkowi społecznemu. Wszystkim walczącym ludziom Kościół wkładał do ręki różaniec święty. Najwybitniejsi papieże odsyłali walczących z mocami ciemności do różańca" – bł. kard. Stefan Wyszyński.
"Ileż to bólów moglibyście każdego dnia ułagodzić, odmawiając częściej różaniec, gdybyście się modlili i wynagradzali za grzechy naszej Ojczyzny!" –bł. kard. Stefan Wyszyński.
"Różaniec Maryjny jest wzniosłą modlitwą publiczną i powszechną w obliczu zwyczajnych i nadzwyczajnych potrzeb Kościoła świętego, narodów i całego świata" – św. Jan XXIII.
"Mury Jerycha nie runęły szybciej na dźwięk trąb Jozuego, niż fałszywe nauki znikały po szczerej modlitwie różańcowej. Sadzawka w Jerozolimie nie była tak lecznicza dla ran chorych na ciele, jak różaniec jest lekarstwem dla chorych na duchu" – św. Alfons Maria de Liguori.
"Trzeba ufać i modlić się. Jedyna broń, której Polska używając odniesie zwycięstwo – jest różaniec. On tylko uratuje Polskę od tych strasznych chwil, jakimi może narody będą karane za swą niewierność względem Boga. Polska będzie pierwsza, która dozna opieki Matki Bożej. Maryja obroni świat od zagłady zupełnej. Całym sercem wszyscy niech się zwracają z prośbą do Matki Najświętszej o pomoc i opiekę pod Jej płaszczem" – kard. August Hlond.
Październik miesiącem Różańca Świętego
Październik jest kojarzony z Różańcem od czasów papieża Leona XIII. Ojciec Święty mawiał, że modlitwa różańcowa to streszczenie całej Ewangelii.
W październiku w wielu świątyniach, kościołach i kaplicach na całym świecie codziennie odmawiany jest różaniec. O. Leon Knabit wskazuje, że dla wiernych modlitwa różańcowa to umocnienie w codziennym życiu. "Błagam i proszę, niech w tym październiku zapełnią się ławki w kościele na nabożeństwach różańcowych, dziękujmy za otrzymane łaski, przepraszajmy za nasze grzechy i obojętność tak wielu naszych sióstr i braci, prośmy o zdrowie i o siłę do przetrzymania trudności, które nas z pewnością czekają. A jeśli się nie da, to przynajmniej jeden dziesiątek w rodzinie przed obrazem Matki Boskiej" – napisał duchowny na swoim blogu.
Modlitwa bł. Bartłomieja Longo, apostoła maryjnego z Pompei
O, błogosławiony różańcu Maryi, słodki łańcuchu, który łączysz nas z Bogiem; więzi miłości, która nas jednoczysz z aniołami; wieżo ocalenia od napaści piekła; bezpieczny porcie w morskiej katastrofie! Nigdy cię już nie porzucimy. Będziesz nam pociechą w godzinie konania. Tobie ostatni pocałunek gasnącego życia. A ostatnim akcentem naszych warg będzie Twoje słodkie imię, o Królowo Różańca, o Matko nasza droga, o Ucieczko grzeszników, o Władczyni, Pocieszycielko strapionych. Bądź wszędzie błogosławiona, dziś i zawsze, na ziemi i w niebie.
Moc i siła Różańca Świętego
Na przestrzeni wieków wierni dostrzegli moc Różańca, dzięki któremu za wstawiennictwem Maryi udało im się wyprosić wiele łask. Nie tylko osobistych, ale również dla kraju i świata. Ci, którzy chcą nieustannie modlić się Różańcem angażują się w różne akcje modlitewne, m.in. Procesje Różańcowe, Żywy Różaniec czy Wielką Nowennę Różańcową. Październik to doskonały czas, by poznać wartość Różańca Świętego.
Procesja Różańcowa
W tym roku w październiku organizowana jest Gwieździsta Procesja Różańcowa "Z Maryją dla Polski". Moderator Krajowy Żywego Różańca ks. dr Jacek Gancarek tłumaczy, że akcja będzie niejako drugą stacją Ogólnopolskiego Kongresu Różańcowego, który odbył się w czerwcu tego roku na Jasnej Górze.
Procesja Różańcowa odbędzie się 8 października. Przejdzie z katedry Świętej Rodziny w Częstochowie na Jasną Górę. Tam odbędzie się uroczysta Msza święta pod przewodnictwem bp. Andrzeja Przybylskiego. W tym samym czasie w wielu miastach Polski przejdą podobne procesje różańcowe. "Pragniemy, nie tylko prosić, ale także przepraszać Boga za grzechy popełniane w przestrzeni publicznej jak również w naszych rodzinach i różnych środowiskach. Dlatego też zachęcamy, aby oprócz wzięcia udziału w Procesji Różańcowej, podjąć tego dnia jakieś umartwienie, wyrzeczenie, które będzie formą ekspiacji" – napisano w zaproszeniu na wydarzenie.
Wielka Nowenna Różańcowa
Rok 2022 to również czwarty rok Wielkiej Nowenny Różańcowej, która rozpoczęła się w 2018 roku, a zakończy w 2026. Jej celem jest przygotowanie do 200. rocznicy powstania dzieła Żywego Różańca. Tegoroczna nowenna odbędzie się pod hasłem: Żywy Różaniec wsparciem dzieła misyjnego.
Inicjatorką Żywego Różańca jest bł. Paulina Jaricot. Jej beatyfikacja odbyła się 22 maja tego roku. Bł. Paulina Jaricot przyczyniła się również do powstania Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
Czytaj też:
Abp Viganò: Państwo świeckie drży przed mocą Różańca ŚwiętegoCzytaj też:
Różaniec "symbolem katolickiego ekstremizmu"? Szokująca teza