W środę 5 lutego sejmowa komisja infrastruktury opowiedziała się za odrzuceniem obywatelskiego projektu ustawy, zobowiązującej rząd do realizacji inwestycji CPK. Inicjatywa, pod którą podpisało się 200 tys. Polaków, zobowiązuje rząd, pełnomocnika rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, organy administracji rządowej oraz spółkę celową CPK do realizacji programu Centralnego Portu Komunikacyjnego w kształcie i w harmonogramie zawartych w uchwale Rady Ministrów z 24 października 2023 r. Teraz ostateczna decyzja, co do losów projektu ustawy należy do Sejmu.
Doradcy prezydenta krytykują rząd
Głos w sprawie zabrali członkowie prezydenckiej Rady ds. Strategicznych Projektów Rozwojowych – Mikołaj Wild i Rafał Milczarski. Eksperci nie mają złudzeń, że działania rządu w sprawie realizacji projektu lotniska pod Baranowem prowadzą do rezygnacji z najważniejszego celu inwestycji – zrównania szans mieszkańców średnich i mniejszych miast wielu regionów Polski.
"To równoznaczne z zaakceptowaniem przez obecnie rządzących podziału kraju na Polskę rozwiniętą i Polskę niedorozwiniętą. Obrona projektu ustawy #TakdlaCPK staje się w ten sposób obroną samego CPK przed arbitralnymi i nietransparentnymi działaniami rządzących. Obroną profesjonalnego i społecznego monitoringu tej inwestycji" – czytamy w wydanym komunikacie.
Wild i Milczarski, obaj należący do stowarzyszenia TakdlaCPK, wskazują na poważne opóźnienia w realizacji projektu. Do dzisiaj program znajduje się w „dryfie”, a opóźnienia narastają z miesiąca na miesiąc. Eksperci oskarżają obecne kierownictwo spółki o zniszczenie jej kultury organizacyjnej oraz doprowadzenie do odejścia wielu kluczowych pracowników i wielomiesięczne zamrożenie postępowań rekrutacyjnych.
Kolejnym błędem było przedłużenie procedury związanej z wydaniem decyzji lokalizacyjnej.
"Decyzja została w końcu wydana, dziesięć miesięcy po zakładanym terminie, jednak… nie będzie można na jej podstawie złożyć nawet wniosku o pozwolenie na budowę, ponieważ spółka wycofała wniosek o nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności" – piszą eksperci, dodając, że najprawdopodobniej opóźni to realizację projektu o rok.
"Spektakularna porażka"
Najbardziej spektakularną porażką nowego kierownictwa CPK jest jednak zastąpienie prywatnych inwestorów w CPK spółką Polskie Porty Lotnicze, wskazują Wild i Milczarski.
"Udział inwestorów prywatnych nie tylko uwiarygadniał projekt wobec rynków finansowych oraz minimalizował ryzyka polityczne projektu. Przede wszystkim gwarantował rynkowy charakter prowadzonej inwestycji. To ostatnie jest kluczowe, ponieważ każda inwestycja lotniskowa w Unii Europejskiej jest badana z punktu widzenia tzw. niedozwolonej pomocy publicznej. Udział inwestorów prywatnych dowodził, że mamy do czynienia z inwestycją posiadającą realną stopę zwrotu, a nie polityczną fanaberią" – czytamy.
"Sam pomysł, by PPL zastąpiły doświadczonych inwestorów prywatnych jest w swojej istocie wyjątkowo szkodliwy. PPL nie posiada ani koniecznej wiedzy ani doświadczenia w zakresie operowania lotniskami. Co gorsza, utrata inwestorów prywatnych rodzi ryzyko, że inwestycja będzie narażona na zarzut tzw. niedozwolonej pomocy publicznej" – dodano.
Okrojony projekt kolejowy
Kolejnym zarzutem jest okrojenie komponentu kolejowego projektu. Zrezygnowano z budowy węzła kolejowego w pobliżu CPK. Drastycznie ograniczono również inwestycje okołolotniskowe, czyli szczególnie wysokomarżową części biznesu lotniczego.
Zastąpienie projektu szprych kolejowych słynnym "igrekiem" pogłębi wykluczenie transportowe Polaków.
"Program CPK nie ma już również ograniczać wykluczenia transportowego, ani zapewniać połączeń o wysokim standardzie technicznym z Czechami i Ukrainą, ani zwiększać dostępności dużych ośrodków miejskich dla osób z mniejszych aglomeracji" – czytamy.
Doradca Dudy apelują o społeczny monitoring działań wokół CPK i wskazują, że dotąd rząd Donalda Tuska podjął wiele kontrowersyjnych decyzji bez konsultacji ze społeczeństwem i ekspertami.
Czytaj też:
"Drodzy Państwo, nie miejcie żadnych złudzeń". Morawiecki ostro o poczynaniach władzyCzytaj też:
"Policzek dla milionów Polaków". Nawrocki ostro o odrzuceniu projektu "Tak dla CPK"