Rząd szykuje zmianę w sprawie spadków i darowizn. Chodzi o podatek

Nowelizacja przewiduje też, że obowiązek podatkowy przy dziedziczeniu nie będzie już powstawał w chwili przyjęcia spadku, lecz dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia sądu, poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego. Dzięki temu podatnicy zyskają więcej czasu na dopełnienie formalności.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny?

Każda darowizna przekraczająca kwotę wolną podlega opodatkowaniu. Aby uniknąć problemów, przekazanie pieniędzy powinno być udokumentowane – najlepiej przelewem lub gotówką wpłaconą na konto. Brak dowodów poświadczających transakcję może prowadzić do pytań o źródło i wysokość darowizny.

Ważne jest również, aby darczyńca był w stanie wykazać pochodzenie przekazywanych środków. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu SD-Z2 – w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny.

Grupy podatkowe i kwoty wolne od podatku

Ustawodawca wyróżnia trzy grupy podatkowe:

• Grupa I: najbliższa rodzina (rodzice, dzieci, wnuki, małżonek, rodzeństwo itp.) – kwota wolna: 36 120 zł
• Grupa II: dalsza rodzina (ciotki, wujowie, szwagrowie, zięć, synowa itp.) – kwota wolna: 27 090 zł
• Grupa III: pozostałe osoby – kwota wolna: 5733 zł

Podatek naliczany jest od nadwyżki ponad powyższe limity i zależy od grupy oraz wysokości darowizny – stawki wynoszą od 3 proc. do nawet 20 proc.

Całkowite zwolnienie z podatku – kto może skorzystać?

Darowizny od najbliższej rodziny (grupa "zerowa") mogą być całkowicie zwolnione z podatku – ale tylko po spełnieniu warunków:

• zgłoszenie w ciągu 6 miesięcy,
• udokumentowanie darowizny (np. wyciąg z konta),
• suma otrzymanych darowizn nie przekracza 36 120 zł w ciągu 5 lat (wtedy zgłoszenie nie jest potrzebne).

Jeśli darowizna nie zostanie zgłoszona, a urząd to wykryje, może nałożyć sankcyjny podatek w wysokości 20 proc. Warto wtedy jak najszybciej złożyć tzw. czynny żal, czyli zgłosić się dobrowolnie i zapłacić podatek. To pozwala uniknąć sankcji, choć zwolnienie z podatku już nie przysługuje.

Ukrycie darowizny, zatajenie jej wysokości lub inne próby unikania podatku mogą być potraktowane jako przestępstwo skarbowe. Grożą za to wysokie grzywny, a nawet kara więzienia. W lżejszych przypadkach (np. niska kwota podatku) może to być wykroczenie skarbowe. Odpowiedzialność ponosi również darczyńca, jeśli działał celowo.

Czytaj też:
Długi Polaków. Tak traktujemy nasze zobowiązaniaCzytaj też:
Tak wygląda budżet państwa. Nowe informacje o deficycie