O tym, że Zachód kupuje broń dla Ukrainy od sojuszników Władimira Putina, informuje "The Economist". Według brytyjskiego magazynu Bośnia i Hercegowina, a także przyjazna Rosji Serbia odpowiadają za ponad 90 proc. eksportu sprzętu wojskowego z całych Bałkanów Zachodnich.
Szczególnie ważna dla Ukrainy i jej sojuszników jest zdolność tamtejszego przemysłu do produkcji amunicji i sprzętu, zarówno w standardzie postradzieckim, jak i natowskim. Nie bez znaczenia są ceny – bośniacki pocisk może kosztować czterokrotnie mniej niż zachodni.
Eksport broni z Serbii wzrósł czterokrotnie, z Bośni dwukrotnie
Cytowani przez "The Economist" eksperci zwracają uwagę, że w ostatnich dwóch latach serbski eksport broni wzrósł czterokrotnie: od czasu inwazji Rosji na Ukrainę wysłano amunicję o wartości około 800 mln euro. Natomiast eksport broni z Bośni w pierwszych czterech miesiącach 2024 r. wzrósł prawie dwukrotnie w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku.
Zarówno w Bośni, jak i Serbii obowiązują przepisy zabraniające im sprzedaży broni do stref objętych działaniami wojennymi, ale znalazły sposoby na obejście tego problemu, korzystając z pośredników. I tak głównym odbiorcą bośniackiej amunicji są Stany Zjednoczone, które następnie przekazują ją Ukrainie.
Serbia, pomimo odmowy nałożenia sankcji na Rosję, przetransportowała tysiące pocisków artyleryjskich przez Czechy i Turcję, a członkowie NATO na Bałkanach – Chorwacja, Albania, Czarnogóra i Macedonia – przekazali Kijowowi większość swoich zapasów starego radzieckiego sprzętu. Niedawno pojawiły się informacje, że Chorwacja może naprawić zużyte kuwejckie czołgi M-84 w celu przekazania ich na Ukrainę.
Między Zachodem a Rosją
Dla części rządów w regionie taka polityka jest szansą na zdobycie zaufania USA i UE, szczególnie jeśli chodzie o kraje aspirujące do członkostwa w Unii, jak Bośnia czy Albania. Duże znaczenie odgrywa również czynnik ekonomiczny – fabryki amunicji w Bośni, niegdyś bliskie zamknięcia, obecnie pracują pełną parą.
Dla Aleksandara Vucicia, prezydenta Serbii, sprzedaż broni na Ukrainę stanowi element delikatnego balansowania między Zachodem a Rosją. Ale to także dobry biznes, który daje "napływ netto waluty obcej".
Czytaj też:
Serbia wybrała francuskie myśliwce zamiast rosyjskich. "Przełomowa umowa" na Rafale