16 października mija 47 lat od wyboru Karola Wojtyły na papieża. Podczas konferencji prasowej zaprezentowano wyniki analizy dyskursu internetowego o Janie Pawle II, analizując treści artykułów z portali internetowych oraz postów i komentarzy z mediów społecznościowych. Uwzględniono wyniki badań przeprowadzonych na zlecenie UKSW przez CBOS oraz ankiet innych pracowni badawczych. Pod uwagę wzięto lata 2022-2025.
Jan Paweł II pozostaje ważnym autorytetem moralnym dla blisko 60 proc. Polaków, z czego dla 35,3 proc. "zdecydowanie". Podobnie 60 proc. społeczeństwa pozytywnie ocenia jego pontyfikat. Co ciekawe, takie zdanie ma 20 proc. osób deklarujących się jako niewierzący.
Wyniki badań pokazują także za co najbardziej cenimy Jana Pawła II. Najwięcej badanych (75,8 proc.) wskazało na umiejętność dotarcia do młodych. Dla prawie 64 proc. jest to pielgrzymowanie i nauczanie na całym świecie. 57,6 proc. ankietowanych wskazało na rolę papieża w obaleniu komunizmu. Natomiast 55 proc. badanych najbardziej ceni papieża za wspieranie Polaków podczas wizyt w ojczyźnie.
Analiza dyskursu internetowego nt. Jana Pawła II
Dr Marcin Zarzecki z Instytutu Nauk Socjologicznych UKSW wskazał na różnice pomiędzy treściami internetowymi związanymi z mediami katolickimi i platformami świeckimi. W tych pierwszych dominują motywy pamięci o Janie Pawle II i upamiętnień związanych z nim rocznic – gównie wyboru na papieża (16 października) i śmierci (2 kwietnia). Narrację tych mediów wokół Jana Pawła II profesor UKSW określił jako "stabilną".
Dla świeckiej przestrzeni internetowej – oprócz także obecnego wymiaru upamiętnienia Jana Pawła II, jego kultu i dziedzictwa – charakterystyczna jest, jak zauważył dr Zarzecki, "wielka amplituda emocjonalna: od afirmacji po bardzo ostra krytykę". Zwrócił też uwagę, że główną oś emocjonalną internetowego dyskursu wokół Jana Pawła II wyznaczają takie pojęcia jak "radość" i "nadzieja", a z drugiej strony – "ironia" i "gniew". Zdaniem dr. Wiśniewskiego, wzrost "czynnika gniewu" jest efektem narracji części mediów usiłujących powiązać Jana Pawła II z procederem pedofilii w Kościele.
Badania socjologiczne oraz analiza treści polskojęzycznego internetu pokazują, że dla Polaków powyżej 50. roku życia dyskurs wokół Jana Pawła II ma charakter tożsamościowy i sakralny; dla osób w wieku 30-49 lat – refleksyjny, zaś dla pokolenia młodego, pomiędzy 15. a 29. rokiem życia – ironiczno-memiczny. "Ironia coraz bardziej staje się trwałym kodem komunikacyjnym" – stwierdził dr Zarzecki. Ponadto w omawianym okresie, tzn. od roku 2022, nastąpił spadek narracji afirmacyjnej (z 61 do 54 proc.),a wzrost krytycznej (z 21 do 31 proc.).
Dr hab. Dominika Żukowska-Gardzińska oceniła, że wyzwaniem dla środowisk zajmujących się spuścizną Jana Pawła II pozostaje właściwe przekazanie treści związanych z Janem Pawłem II młodemu pokoleniu. Profesor UKSW zwróciła uwagę, że dokonania Jana Pawła II docenia prawie 76 proc. osób starszych, natomiast młodzi do 24. roku życia raczej nie dostrzegają powodów do doceniania Karola Wojtyły.
Badania, których pierwsze efekty przedstawiono podczas konferencji prasowej, realizowane są w ramach projektu "Osoba i naród – perspektywa Jana Pawła II", prowadzonych na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Czytaj też:
Wręczono nagrody Totus Tuus 2025. Wśród laureatów Fundacja Małych Stópek
Polecamy Państwu „DO RZECZY+”
Na naszych stałych Czytelników czekają: wydania tygodnika, miesięcznika, dodatkowe artykuły i nasze programy.
Zapraszamy do wypróbowania w promocji.