– Czy warto dodawać coś do tego, co już powiedziano i namalowano o trzeciej tajemnicy radosnej? Odpowiem pytaniem. Czy wolno nie próbować? Czy coś nas z tego obowiązku zwalnia? – pytał na wernisażu Dariusz Karłowicz, kurator wystawy i redaktor naczelny Teologii Politycznej. – Ktoś zwrócił mi ostatnio uwagę, że ten projekt może być rozumiany jako odpowiedź na „List do artystów” Jana Pawła II – bardzo mi się ta myśl spodobała – dodał.
Płótna powstały w ramach czwartej edycji projektu „Namalować katolicyzm od nowa” – przedsięwzięcia błogosławionego niedawno przez papieża Leona XIV. Celem inicjatywy jest ożywienie współczesnej sztuki sakralnej w duchu tradycji malarstwa zachodniego. Do tej pory artyści namalowali obrazy Jezusa Miłosiernego oraz dwóch tajemnic radosnych różańca: Zwiastowania i Nawiedzenia. Na najnowszej ekspozycji zobaczymy malarskie realizacje sceny Bożego Narodzenia i adoracji Dzieciątka Jezus, w dużym oraz małym formacie. Wśród nich – kopia obrazu podarowanego Papieżowi Leonowi XIV przedstawiająca Madonnę z Dzieciątkiem. Zarówno oryginał jak i kopię namalowała artystka Beata Stankiewicz.
W przygotowaniach malarzy do wykonania dzieł brali udział znakomici teolodzy, bibliści i historycy sztuki, m. in. o. Paweł Trzopek OP, o. Jarosław Kupczak OP, Anna Kilian, Juliusz Gałkowski czy ks. Józef Naumowicz. Kulisy ich pracy poznajemy w filmie zaprezentowanym podczas konferencji o sztuce sakralnej, towarzyszącej wystawie: „Od dawna myślałam o tym, aby pokazać Maryję, która kładzie Dzieciątko na ziemi. To prosty, a zarazem głęboko symboliczny gest. Właśnie w nim zawiera się coś więcej niż tylko fizyczne działanie – to gest oddania, gest, w którym Matka oddaje swoje dziecko całemu światu” – przyznała Beata Stankiewicz.
Jarosław Modzelewski – malarz, pedagog i współtwórca słynnej „Gruppy” – zwrócił uwagę na kryzys obrazu Bożego Narodzenia we współczesnej kulturze wizualnej: „Święto to zostało niemal całkowicie przykryte warstwą szumu komercyjnego, chaosem i kiczem. Otacza nas zlepek przesłodzonych obrazów, plastikowych ozdób, wszechobecnej sztuczności. Wobec tego rodzi się podstawowe pytanie: jak się przez to przebić? W jaki sposób odnaleźć furtkę, przez którą jeszcze da się dotrzeć do istoty tych świąt?”.
Z kolei Bogna Podbielska podkreśliła symbolikę przygotowanej kompozycji: „Na dole w żłobie jest już zarysowany grób pański, w którym znajdzie się Chrystus na trzy dni po śmierci. To dawna tradycja teologiczna właśnie związana ze żłóbkiem”. Ekspozycję można oglądać codziennie: od poniedziałku do soboty w godzinach między 12:00-19:00, w niedziele: 10:00-20:00, do 15 stycznia 2026 r. W okresie świątecznym: w wigilię Bożego Narodzenia 24 grudnia – zamknięte; 25 grudnia i 26 grudnia otwarte w godz. 10:00-20:00; 31 grudnia w godz. 12:00- 19:00; 1 stycznia w godz. 10:00-20:00; 6 stycznia w godz. 10:00-20:00. Wystawa będzie czynna do 15 stycznia 2026 r. Wstęp wolny! Organizatorami projektu „Namalować katolicyzm od nowa” są: Teologia Polityczna, Fundacja Świętego Mikołaja oraz Instytut Kultury św. Jana Pawła II z Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu (Angelicum) w Rzymie. Honorowy patronat nad inicjatywą objęli biskupi: Romuald Kamiński i Jacek Grzybowski z Diecezji Warszawsko-Praskiej.
Kalendarz wydarzeń towarzyszących wystawie Boże Narodzenie: 20 listopada, godz. 18:00 (czwartek) – oprowadzanie kuratorskie – Dariusz Karłowicz i Wojciech Głogowski;
27 listopada, godz. 18:00 (czwartek) – Scena Bożego Narodzenia – wykład ks. prof. Waldemara Chrostowskiego
4 grudnia, godz. 18:00 (czwartek) – Teologowie obraz po obrazie – ks. prof. Andrzej Draguła, o. prof. Jarosław Kupczak OP, ks. prof. Jerzy Szymik;
10 grudnia, godz. 18:00 (środa) – Krytycy – obraz po obrazie – Jan Michalski, Liliana Sonik, o. Łukasz Woś OP;
15 stycznia, godz. 18:00 (czwartek) – Ludzie Słowa – obraz po obrazie – s. Joanna Nowińska, o. Paweł Trzopek OP, Jan Maciejewski
Każde ze spotkań towarzyszących wystawie odbędzie się w podziemiach katedry św. Floriana w Warszawie, ul. Floriańska 3 (wejście przez basztę).
Projekt „Namalować katolicyzm od nowa” gromadzi artystów i intelektualistów przekonanych o potrzebie odrodzenia sztuki sakralnej w Polsce w duchu tradycji malarstwa zachodniego. Zamierzeniem inicjatorów jest realizacja 21 wielkich tematów malarstwa religijnego, w tym 20 tajemnic różańca. Do tej pory, dzięki hojności polskich, prywatnych mecenasów sztuki, powstały nowe wizerunki Jezusa Miłosiernego (2022), obrazy tajemnicy Zwiastowania (2023) i Nawiedzenia (2024). Wystawy projektu były pokazywane w kilku miastach w Polsce oraz w Rzymie. W ramach przedsięwzięcia prowadzona jest pogłębiona refleksja nad sztuką sakralną w postaci serii książek, wykładów, comiesięcznych seminariów oraz konferencji (kilkanaście dostępnych online na kanale YT Teologii Politycznej). Mecenasami projektu „Namalować katolicyzm od nowa” są: Danuta i Krzysztof Domareccy, Jolanta Domańska-Gruszka i Mirosław Gruszka, Wojciech Piasecki, Dorota i Tomasz Zdziebkowscy.
Polecamy Państwu „DO RZECZY+”
Na naszych stałych Czytelników czekają: wydania tygodnika, miesięcznika, dodatkowe artykuły i nasze programy.
Zapraszamy do wypróbowania w promocji.