Strażnicy Pamięci 2016

Konkurs Strażnik Pamięci organizowany przez tygodnik „Do Rzeczy” ma już swoją tradycję i na stałe wpisał się w mapę krajowych wydarzeń poświęconych promocji polskiej historii i kultury. Honorowy patronat nad przyznawaną przez nasz tygodnik nagrodą objął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

– Strażnik Pamięci to nagroda promująca aktywny stosunek do naszej tradycji i przeszłości. Ma ambicje nie tylko wskazywać samych laureatów, lecz także propagować nonkonformistyczne często postawy, pokazywać trud i piękno służby tradycji Rzeczypospolitej – mówi Andrzej Horubała, zastępca redaktora naczelnego  „Do Rzeczy”.Od kilku lat Kapituła Nagrody Strażnik Pamięci tworzona przez reprezentantów polskiej nauki, polityki, świata mediów i biznesu specjalnymi nagrodami przyznawanymi w trzech kategoriach – Twórca, Instytucja i Mecenas – wyróżnia tych, dzięki którym historia wychodzi z kart podręczników. To wyraz uznania dla tych, którzy szczególnie młodemu pokoleniu Polaków przypominają o pięknych kartach naszej przeszłości. – Nie ma czegoś takiego jak „obywatel świata” i „obywatel Europy”, co nam przez lata wmawiano. Jest Polak, Niemiec, Rosjanin itd. A kto nie zna dziejów swojej ojczyzny, nauki o życiu swojego narodu, nie umie wyciągać z niej wniosków i unikać popełniania starych błędów, ten nie jest wart złamanego szeląga – mówi stanowczo gen. bryg. Jan Podhorski ps. Zygzak, powstaniec warszawski i żołnierz NSZ-AK.

Ten były więzień stalinowskich Wronek w rozmowie z „Do Rzeczy” podkreśla również, że ludzi promujących polską historię i przypominających o niej warto honorować wyróżnieniami Strażnik Pamięci przyznawanymi przez nasz tygodnik.

– Dlaczego? Ponieważ Polacy powinni dobrze znać swoją historię, by byli dumni – wszak przez stulecia ciężko zapracowaliśmy na szacunek innych narodów – mówi gen. Podhorski.

FINALIŚCI 2016

W tym roku, podobnie jak w ubiegłych latach, do kapituły nagrody trafiło kilkaset zgłoszeń: osób, stowarzyszeń i firm typowanych przez naszych czytelników do tej prestiżowej nagrody. W ubiegłym tygodniu kapituła w każdej z trzech kategorii wyłoniła finalistów. Laureatów konkursu poznamy już 7 listopada podczas uroczystej gali Strażnika Pamięci  2016 organizowanej na Zamku Królewskim w Warszawie. Jedną z atrakcji uroczystości będzie specjalny koncert Natalii Niemen.

– Obrady kapituły były jednak, w przeciwieństwie do lat poprzednich,wyjątkowo szybkie. Nie oznacza to, że nie  było dyskusji, ale muszę podkreślić, iż we wszystkich kategoriach byli zdecydowani  faworyci – mówi Paweł Lisicki, redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy” i przewodniczący Kapituły Nagrody Strażnik Pamięci.

W kategorii TWÓRCA nominacje otrzymały osoby, których dzieła przyczyniają się do odnowienia pamięci:

– Elżbieta Cherezińska – autorka cieszących się wielką popularnością powieści historycznych od czasów piastowskich („Harda”, „Królowa”) przez wiek XIX („Turniej cieni”) aż do mało znanych losów Brygady Świętokrzyskiej („Legion”);

– Contra Mundum – zespół muzyczny podejmujący w estetyce rockowej tematykę historyczną i patriotyczną. Apoteoza polskich bohaterów – od uczestników narodowych powstań do żołnierzy podziemia antykomunistycznego;

– Robert Kaczmarek – reżyser, producent filmowy, autor dokumentów podejmujących przekłamane lub przemilczane karty naszej historii. Współtwórcawielu głośnych filmów, m.in. „TW »Bolek«”, „Towarzysz Generał”, „Towarzysz Generał idzie na wojnę”, „Marsz wyzwolicieli”, „New Poland”, „Solidarni 2010” i „Co mogą martwi jeńcy”;

– Twórcy filmu „Wołyń” – za fabularny obraz przywracający pamięć o zbrodni ludobójstwa dokonanej na Wołyniu w roku 1943. Przykład pomnikowego dzieła, które na masową skalę prezentuje trudną wiedzę o naszej przeszłości;

– Dariusz Walusiak – historyk, pisarz, reżyser, scenarzysta i dziennikarz, autor książki „Winni. Holokaust i fałszowanie historii”.

W kategorii INSTYTUCJA wyróżnione zostały: muzea, stowarzyszenia, fundacje, organizacje nowo powołane lub te, które w minionym roku podjęły nowe inicjatywy propagujące polską historię;

– Festiwal Niepokorni Niezłomni Wyklęci – nie tylko festiwal filmowy, lecz także wielkie wydarzenie artystyczne, historyczne i naukowe. Pokazy filmów, koncerty, dyskusje, panele, honorowanie twórców oraz bohaterów naszej niepodległości;

– Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej – placówka wbrew stereotypom pokazująca bohaterskie postawy Polaków, którzy w czasie okupacji niemieckiej pomagali Żydom, ryzykując życie swoje i swoich rodzin;

– Martha Gammer i Gedenkdienst Komitee Gusen (Komitet Pamięci o KL Gusen) – komitet założony i prowadzony przez lokalną austriacką społeczność, upamiętniający – często wbrew obojętnemu lub wrogiemu otoczeniu – zbrodnie dokonane przez hitlerowców w KL Gusen,  podobozie KL-Mauthausen, będącym obozem zagłady inteligencji polskiej; (o KL Gusen piszemy na str. 66)

– Stowarzyszenie Memoriał, Общество Мемориал – międzynarodowe stowarzyszenie zajmujące się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji sowieckich, a także ochroną praw człowieka w krajach byłego ZSRS;

– Jan Wojciech Wingralek – jeden z głównych animatorów i realizatorów rekonstrukcji Cmentarza Orląt Lwowskich.

Z kolei w kategorii MECENAS, w której nagradzamy podmioty publiczne lub komercyjne, w szczególny sposób materialnie wspierające dbałość o pamięć historyczną, nominacje otrzymali:

– Zbigniew Banaszek oraz Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej w Ostrowi Mazowieckiej – fundator centrum kultury kresowej, który swe oszczędności poświęcił na stworzenie unikatowej placówki historycznej. Sponsor odnowy miejsc pamięci narodowej na terenie dzisiejszej Białorusi;

– Energa – organizator pierwszej edycji festiwalu Energia Wolności w 96. rocznicę Cudu nad Wisłą na błoniach Stadionu Energa Gdańsk. Kilkugodzinny koncert zespołów i wokalistów, których twórczość inspirowana jest wartościami chrześcijańskimi i patriotycznymi;

– Czesław Jamont – emeryt, kombatant, który środki pieniężne otrzymane za pośrednictwem Fundacji Polsko-Niemieckiej Pojednanie jako odszkodowanie za niewolniczą pracę i za przeprowadzane na nim pseudomedyczne eksperymenty w obozie koncentracyjnym Mauthausen przekazuje na cele charytatywne oraz budowę Kościołów- -Pomników Pamięci;

– Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych – firma współpracująca z wieloma instytucjami muzealnymi, m.in. z Muzeum Powstania Warszawskiego, którego jest mecenasem od chwili jego powstania, sprawująca opiekę nad kombatantami powstańczych zmagań o PWPW. Organizator wielkiej rekonstrukcji walk o redutę powstańczą PWPW;

– PGNiG – realizator kampanii „Rozgrzejmy polskie serca”, w której obok żołnierzy niezłomnych wystąpili polscy szczypiorniści. Firma wspierająca ostatni etap produkcji filmu „Historia »Roja«”, sponsor koncertu „Niezłomnym – Honor” w tegorocznym Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

NA STRAŻY HISTORII

Konkurs Strażnik Pamięci zainaugurowaliśmy w 2013 r., zaledwie kilka miesięcy po powstaniu naszego tygodnika, i jak się szybko okazało – pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę. Już podczas pierwszej edycji nasi czytelnicy listownie lub e-mailowo do nagrody wytypowali: 170 twórców, 60 instytucji i 20 mecenasów. W 2013 r. laureatami nagrody Strażnik Pamięci zostali: twórcy serialu „Czas honoru”, a także: IPN, Ministerstwo Sprawiedliwości, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie za projekt poszukiwań i identyfikacji ofiar komunizmu pochowanych na „Łączce” oraz Bank Zachodni WBK. Rok później tytuły Strażników Pamięci2014 przyznano: historykowi prof. Andrzejowi Nowakowi, portalowi Polskieradio.pl oraz firmie Tauron Polska Energia. Przed rokiem laureatami trzeciej edycji Strażnika Pamięci zostali: Dariusz Malejonek wraz z „Pannami Wyklętymi”, Maciej Świrski – założyciel Reduty Dobrego Imienia oraz Artur Nowakowski i Bogdan Kaczmarek – sponsorzy Masztu Wolności na rondzie Zgrupowania AK „Radosław” w Warszawie.

Organizator:

• Tygodnik „Do Rzeczy” - tytuł kierowany przez Pawła Lisickiego. Ukazuje się od stycznia 2013 r. Jest pismem konserwatywno-liberalnym. Wydawcą tygodnika jest spółka Orle Pióro, której inwestorem strategicznym jest PMPG Polskie Media. Spółka jest również wydawcą miesięcznika „Historia Do Rzeczy”. „Do Rzeczy” to dzisiaj najbardziej opiniotwórczy tygodnik w Polsce, czytany co tydzień przez pół miliona dorosłych Polaków, a tworzony przez grono najlepszych polskich publicystów i dziennikarzy związanych z myślą konserwatywną.

Współorganizatorzy:

• Zamek Królewski w Warszawie - niegdyś rezydencja królów, siedziba Sejmu Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dzisiaj muzeum, ośrodek edukacji, kultury i sztuki, miejsce ważnych uroczystości państwowych.
• Narodowe Centrum Kultury - państwowa instytucja kultury, której statutowym zadaniem jest podejmowanie działań na rzecz rozwoju kultury w Polsce. Przedmiotem działań Narodowego Centrum Kultury jest m.in. promocja polskiego dziedzictwa narodowego jako elementu europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej i państwowej.

Partnerzy:

• Bank Zachodni WBK to trzecia siła sektora bankowego w Polsce. Coraz silniejszą pozycję zawdzięcza dynamicznemu rozwojowi, dobrym produktom, innowacyjności, konsekwentnemu budowaniu marki i dążeniu do perfekcji w relacjach z klientami. Jest częścią Grupy Santander, która obsługuje ponad 100 mln klientów w 30 krajach świata. Dzięki różnorodności rynków jest to jedna z czołowych grup finansowych świata i największa instytucja finansowa w strefie euro. Bank Zachodni WBK od lat rozwija ideę społecznej odpowiedzialności biznesu, wierząc, że prowadzenie działalności biznesowej w Polsce zobowiązuje do wspierania polskiej edukacji oraz kultury. Jednym z ważniejszych projektów jest program Santander Universidades, wspierający uczelnie, studentów i pracowników naukowych.
• PKN Orlen od lat konsekwentnie i świadomie wspiera te obszary, które mają szczególny wpływ na wzrost kapitału społecznego oraz na stałe wpisują się w strategię społecznej odpowiedzialności. Swoją misję mecenasa kultury realizuje m.in. poprzez udział w prestiżowych wydarzeniach kulturalnych z rozmaitych dziedzin, takich jak literatura, film, muzyka. Jest m.in. partnerem Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Karlovych Varach, jednego z najważniejszych i najbardziej prestiżowych konkursów filmowych w Europie, w ramach którego promuje polskie dziedzictwo kulturowe poza granicami kraju. Regularnie angażuje się również w Festiwal Filmowy w Gdyni oraz wspiera Filharmonię Narodową. W dziedzinie literatury, w ramach współpracy z Fundacją Zbigniewa Herberta, PKN ORLEN jest fundatorem międzynarodowej nagrody literackiej jego imienia, przyznawanej światowej klasy autorom nawiązującym w swej twórczości do dorobku wybitnego polskiego poety.
• Grupa Energa to silna i nowoczesna organizacja biznesowa oraz jeden ze znaczących graczy na polskim rynku energetycznym. Równie ważny jak wynik biznesowy, jest dla niej sposób, w jaki go osiąga. Oznacza to, że odpowiedzialnie podchodzi nie tylko do własnej działalności gospodarczej, ale także życia społeczności lokalnych, wśród których funkcjonuje. Pamięta o solidaryzmie społecznym. Wysiłki Energi w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu doceniane są przez rynek, czego wyrazem jest między innymi obecność Grupy w prestiżowym Respect Index na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Grupa Energa chce być silną, polską marką o ugruntowanej pozycji rynkowej, a przy tym innowacyjną, prospołeczną i patriotyczną.
• Grupa PZU to największa instytucja finansowa w Polsce i jedna z największych w naszej części Europy. Jej początki sięgają lat dwudziestych XX wieku, kiedy to jako pierwsza firma w kraju zaczęła oferować pełen pakiet ubezpieczeń. PZU prowadzi szeroko zakrojone działania z zakresu społecznego zaangażowania w czterech obszarach: bezpieczeństwo, edukacja, zdrowie i kultura. Jako największy polski ubezpieczyciel PZU dba o zachowanie polskiego dziedzictwa kulturowego m.in. poprzez objęcie Mecenatu nad: Zamkiem Królewskim w Warszawie, Muzeum Łazienki Królewskie oraz Muzeum Narodowym w Krakowie wraz z jego najważniejszym oddziałem w Sukiennicach. PZU sfinansował również odzyskanie i renowację obrazu Aleksandra Gierymskiego "Żydówka z Pomarańczami", który jest obecnie wystawiony w Muzeum Narodowym w Warszawie. 

Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych jest producentem banknotów, papieru zabezpieczonego, druków zabezpieczonych, dokumentów identyfikacyjnych (dowodów osobistych, paszportów biometrycznych), a także dokumentów komunikacyjnych (praw jazdy, dowodów rejestracyjnych, kart pojazdu, kart i systemu Tachografów Cyfrowych, nalepek na szyby i tablice rejestracyjne). Firma jest także producentem kart plastikowych (kart bankowych, miejskich, lojalnościowych, legitymacji służbowych) oraz dostawcą nowoczesnych rozwiązań informatycznych, związanych z wydawaniem i rejestrowaniem dokumentów. PWPW S.A. to firma o prawie 100-letniej tradycji i doświadczeniu oraz o ugruntowanej pozycji na światowym rynku producentów druków zabezpieczonych. Nieustannie się rozwija, aby zapewnić klientom największe bezpieczeństwo produkcji.

• Fundacja Książąt Lubomirskich powstała jako wyraz i rozwinięcie działalności dobroczynnej, prowadzonej od wielu wieków przez rodzinę Lubomirskich. Tworzą ją członkowie zasłużonego rodu, szczególnie zaangażowani w prace społeczne. Fundacja wspiera rozwój polskiej sztuki, nauki, rozwija projekty medyczne i edukacyjne. Zakres działalności organizacji jest bardzo szeroki, od wspierania ekologicznego budownictwa poprzez fundowanie stypendiów dla studentów, zakup sprzętu komputerowego i medycznego, aż po odbudowę szczególnie cennych zabytków.
• Provident Polska S.A. jest częścią grupy finansowej International Personal Finance (IPF). Firma jest notowana na Londyńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, a także – w ramach notowań równoległych – na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. IPF działa w 12 krajach na całym świecie i planuje rozwój na kolejnych rynkach. W Polsce Provident działa od 1997 roku i jest największą firmą na rynku pozabankowych pożyczek gotówkowych. Prezesem Zarządu jest David Parkinson. Jednym z filarów strategii biznesowej Providenta jest odpowiedzialne pożyczanie. W 2014 roku firma zaprezentowała pierwszy raport społeczny na rynku pożyczkowym. Provident jest także zdobywcą nagród Etyczna Firma oraz czterokrotnym laureatem procesu certyfikacji Top Employer (2013, 2014, 2015, 2016). W 2015 roku Provident, będąc jednym z największych reklamodawców sektora finansowego, został sygnatariuszem Rady Reklamy.