Rada Ministrów wyraziła na posiedzeniu 13 września 2022 r. zgodę na wniesienie przez Polskę opracowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości interwencji do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) w Hadze dotyczącej skargi Ukrainy przeciwko Rosji. Chodzi o spór między tymi państwami na tle Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa.
Wiceminister sprawiedliwości Sebastian Kaleta wskazał, że celowe jest przystąpienie przez Polskę do postępowania w sprawie Ukrainy przeciwko Rosji w charakterze interwenienta, co pozwoliłoby na odniesienie się do najważniejszych występujących w tym postępowaniu zagadnień z zakresu prawa procesowego i materialnego związanych ze stosowaniem konwencji.
Ludobójstwo Rosjan? Ukraina zaprzecza
W skardze z 26 lutego 2022 r. Ukraina wskazuje, iż Rosja fałszywie twierdziła, że na Ukrainie dochodziło do naruszenia tej konwencji, czyli ludobójstwa Rosjan. Właśnie pod tym pretekstem Rosja rozpoczęła 24 lutego 2022 r. inwazję zbrojną na Ukrainę. Ukraina zaprzecza, by do ludobójstwa Rosjan rzeczywiście doszło i podważa rosyjską legitymację do wrogich działań przeciwko temu krajowi i jej obywatelom. Tymczasem Rosja utrzymuje, że rozpoczęła działania, by "zapobiec i karać ludobójstwo" oraz wnosi, aby MTS potwierdził jej stanowisko.
Przygotowanie polskiej interwencji nastąpiło z inicjatywy ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, który 22 lipca 2022 r. zwrócił się do szefa MSZ Zbigniewa Raua o podjęcie prac nad interwencją Polski do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało też zasadnicze tezy interwencji, a także zadeklarowało pomoc w jej przygotowaniu.
Kaleta: Interwencja umacnia pozycję Polski
Jak podkreślił Kaleta, wystąpienie z interwencją daje wyraz dążeniu Polski do wspierania sądowych mechanizmów rozstrzygania sporów międzynarodowych i budowy systemu stosunków międzynarodowych opartego na prawie, a nie na sile. Ponadto umacnia pozycję Polski jako aktywnego i konstruktywnego uczestnika współpracy międzynarodowej. Stanowi również wyraz solidarności z Ukrainą i sprzeciwu wobec agresywnych działań Federacji Rosyjskiej.
Dotychczas podobne interwencje złożyły: Łotwa, Litwa, Nowa Zelandia, Zjednoczone Królestwo oraz Republika Federalna Niemiec.
Czytaj też:
Kaleta: Ludzie wykonujący rozkazy Putina będą ścigani do końca życia