Na mocy ustawy z 26 kwietnia 2019 roku sędziom nie przysługuje odwołanie, a trwające już postępowania odwoławcze zostały umorzone. Pytanie NSA do TSUE dotyczyło tego, czy uniemożliwienie sędziom odwołania się od uchwały nowej KRS jest zgodne z prawem Unii Europejskiej.
"Kolejne nowelizacje ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które uniemożliwiły skuteczną kontrolę rekomendacji prezydentowi przez KRS kandydatów na sędziów do Sądu Najwyższego, "mogą naruszać prawo Unii" – orzekł we wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE.
"W przypadku potwierdzenia naruszenia zasada pierwszeństwa prawa Unii nakłada na sąd krajowy obowiązek odstąpienia od zastosowania się do takich zmian" – dodano.
NSA z wnioskiem do TSUE
Polski Naczelny Sąd Administracyjny wystąpił z odesłaniem prejudycjalnym do TSUE w kontekście postępowań między z jednej strony kandydatami do pełnienia urzędu sędziego, a z drugiej strony Krajową Radą Sądownictwa, w ramach których kandydaci ci wnieśli odwołanie od uchwał, na mocy których: KRS postanowiła nie przedstawić prezydentowi wniosku o powołanie ich na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, a jednocześnie przedstawiła głowie państwa wniosek o powołanie innych kandydatów.
Zmiany w ustawie o KRS
TSUE zwraca uwagę, że ustawą z dnia 26 kwietnia 2019 r. zmieniono przepis ustawy o KRS, któremu nadano następujące brzmienie: "Odwołanie nie przysługuje w sprawach indywidualnych dotyczących powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego". "Ustawa ta stanowi także, że postępowania w sprawach odwołań od uchwał [KRS] w sprawach indywidualnych dotyczących powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie tej ustawy, podlegają umorzeniu z mocy prawa" – napisano w komunikacie.
Rzecznik TSUE: Polska ustawa narusza prawo UE
W wydanej w grudniu 2020 roku opinii rzecznik TSUE wskazał, że "polska ustawa wprowadzona w celu wykluczenia możliwości poddania kontroli sądowej oceny kandydatów na stanowiska sędziów Sądu Najwyższego przeprowadzanej przez Krajową Radę Sądownictwa narusza prawo Unii".
Czytaj też:
Czechy pozwą Polskę do TSUE. Zapadła ostateczna decyzjaCzytaj też:
Jourova: Mechanizm praworządności to nie wunderwaffe. Polska i Węgry pozostają w centrum uwagiCzytaj też:
Jourova: Komisja Europejska zajmie się Polską i Węgrami